Wydrukuj tę stronę
niedziela, 13 październik 2019 22:22

Jan Trepczyk i Aleksander Labuda - Zaproszenie i informacja o odsłonięciu obelisku pamięci w Stryszej Budzie.

Autor: 
Oceń ten artykuł
(1 głos)

W ti wsë wëchòwelë sã wiôldżi Zrzeszińcë

Sënowie Kaszëbsczi Zemi

pisarze i redaktorzë „Zrzeszë Kaszëbsczi”

załóżcë Zrzeszeniô Regionalnégò Kaszëbów

Jan Trepczik

i

Aleksander Labùda

Strëszô Bùda, 8.09.2019 r.

Jan Trepczyk

Urodził się 22 października 1907 roku w Stryszej Budzie w rodzinie Jana i Berty z d. Hebel. W 1926 r. ukończył Seminarium Nauczycielskie w Kościerzynie i podjął pracę w Kartuzach. Po roku przeniesiony do Miszewa, gdzie przez siedem lat był kierownikiem szkoły. W tym czasie pod wpływem Aleksandra Majkowskiego i Aleksandra Labudy zajął się kaszubszczyzną. Należał do grona założycieli Zrzeszenia Regionalnego Kaszubów. Jako poeta zadebiutował w 1930 roku w gdyńskiej „Chëczë Kaszëbsczi”, następnie związał się „Gryfem Kaszëbsczim” i „Zrzeszą Kaszëbską”. Za kaszubską działalność skierowano go do Rogoźna Wielkopolskiego. Na początku wojny powrócił do Sianowa. Zatrudnił się w Urzędzie Gminy Sianowo. Po wojnie pracował jako nauczyciel w Wejherowie. Swoje publikacje drukował w „Echu Ziemi Wejherowskiej”, „Kaszëbach”, „Pomeranii” oraz w licznych antologiach. Był współzałożycielem Zrzeszenia Kaszubskiego i Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie.

Podczas koronacji Matki Boskiej na Królową Kaszub 4 września 1966 r. Trepczyk, w podziękowaniu za ten akt, wygłosił płomienną mowę w jezyku kaszubskim. Wówczas napisał też słynną później pieśń „Kaszëbskô Królewô”.

Trepczyk był poetą, kompozytorem, leksykografem. Jest autorem dziesięciu publikacji zwartych, w tym „Kaszëbsczégò piesniôka”, „Lecë chòrankò”- zbioru pieśni z nutami, tomików wierszy „Odecknienié” i „Ukłôdk dlo dzôtk”. Dziełem jego życia jest dwutomowy „Słownik polsko-kaszubski”. Uznawany jest za najlepszego poetę w historii literatury kaszubskiej. Za wielkie dokonania został odznaczony Medalem Stolema i Złotym Krzyżem Zasługi. Zmarł 3 września 1989 roku. Pochowany jest w Wejherowie. W 2004 r. jego imię nadano Szkole Podstawowej w Miszewie.

Aleksander Labuda

Urodził się 9 sierpnia 1902 roku w Mirachowie w rodzinie Antoniego i Antoniny z d. Ruchniewicz. Wkrótce rodzina przeniosła się do Stryszej Budy. Jego ojciec był listonoszem. W 1916 roku ukończył szkołę podstawową. Cztery lata później wstąpił do Seminarium Nauczycielskiego w Kościerzynie, gdzie spotkał się z młodokaszubą Leonem Heyke. Między innymi pod jego wpływem zainteresował się tematyką kaszubską. Maturę zdał 15 lipca 1923 roku. Prawdziwy zwrot w życiu Labudy nastąpił po spotkaniu z doktorem Aleksandrem Majkowskim. Od tego czasu postanowił wyłącznie pracować dla Kaszub i kaszubszczyzny.

W 1929, wraz z Janem Trepczykiem, założył Zrzeszenie Regionalne Kaszubów. Był przywódcą trzeciego pokolenia regionalistów kaszubskich nazwanych Zrzeszińcami, wydających organ „Zrzesze Kaszëbskô”. Jest najznakomitszym felietonistą kaszubskim. Swoje felietony podpisywał pseudonimem „Guczów Mack”. Opublikowano je w zbiorach: „Kąsk do smiéchu” (1971), „Zupa z krëszków” (1971), „Kukuk” (1974) i „Chochołk” (1979). W 1992 roku wydano je wszystkie razem pod wspólnym tytułem „Guczów Mack gôdô”. Jest też autorem „Zasad pisowni kaszubskiej” (1939), „Słowniczka kaszubskiego” (1960), oraz „Słowôrza kaszëbskò-pòlsczégò. Słownika polsko-kaszubskiego” (1982). Ten drugi ukazał się już po śmierci A. Labudy, która nastąpiła 24 października 1981 roku. Pisarz pochowany został w Strzepczu. W 1998 r. miejscowa szkoła podstawowa otrzymała imię pisarza.

Większość dzieł A. Labudy ukazała się pośmiertnie. W 1996 roku wydano jego wiersze w zbiorze „Kaszëbsczim jesmë lëdã”. Później ukazały się: trzytomowe dzieło „Ewanielskô spiéwa” (2002 i 2005), „Bògòwie i dëchë naj przodków” (2008), „Z czôs Swiãtopôłka Bëlnégò” (2012) oraz powieść „Òstatny sąd Mirochòwie” (2015).

Galeria

{gallery}2055{/gallery}
Czytany 1912 razy
Eugeniusz Pryczkowski

Najnowsze od Eugeniusz Pryczkowski

Artykuły powiązane