Wydrukuj tę stronę
wtorek, 26 październik 2021 00:00

Pòżegnanié Henrika Jerzégò Mùsë

Autor: 
Oceń ten artykuł
(3 głosów)
Pòżegnanié Henrika Jerzégò Mùsë Pòżegnanié Henrika Jerzégò Mùsë

W dniu 26 rujana òdbëła sã slédnô droga na smãtôrz we Gduńskù pòetë kaszëbsczégò Henrika Jerzégò Mùsë. Mszô òdprawionô bëła w kòscele Bòżégò Cała (kòle dwòrca PKS) we Gduńskù. Zeszlë sã na ni - òkróm rodzëznë - wielny znajemny pòetë ze stanicama Solëdarnoscë, a partu Kaszëbskò-Pòmòrsczégò Zrzeszeniô w Baninie, jaczégò ùmarłi béł nôleżnikã.

Mùsa béł baro òddóny swòji tatczëznë. Wësłôwił jã nié blós w wiérztach, ale téż w swòjich czãstëch rézach pò Pòlsce. Wiedno òblokłi béł w swój kaszëbsczi strój z maczugą w rãce, jaką dostôł jakno nôdgrodã òd Centrum Edukacji i Promòcji Regiónu w Szimbarkù. Do te miôł wiedno dwa kùfrë i tak rozpòwiôdôł ò lubòtnëch Kaszëbach w kòżdim nórce kraju.Czãsto téż biwôł zaprôszóny do rodnégò Pùcka na zéńdzenia lëteracczé. Pòeta ùmarł 20 rujana.

W miono Kaszëbskò-Pòmòrsczégò Zrzeszeniô, òsoblëwie partu w Baninie, przemówił nad ùrną, też pòeta, dr Eugeniusz Prëczkòwsczi – wiceprzédnik KPZ.

(ep)

Czcigodna Małżonko śp. Henryka - Elżbieto, córko Beato, wnukowie, bliższa i dalsza Rodzino, kapłani, przyjaciele, drodzy zebrani!

Henryk Musa od 34 lat był członkiem Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. W szeregi organizacji przyjmował go ówczesny prezes – poeta Stanisław Pestka. Na początku lat 90. XX wieku - o czym sam mi po latach przypomniał - zetknąłem się z nim po raz pierwszy, jako prezes klubu studenckiego "Pomorania" i członek Gdańskiego Oddziału ZK-P, do którego wówczas i on należał. Współpraca ta nabrała jednak intensywności już w Baninie, w którym w 2002 roku powstał oddział ZKP i do którego wkrótce Henryk się przeniósł i to jako dwusetny jego członek. Z tym oddziałem związała się praktycznie cała rodzina Henryka. Tam zaczęły się także ukazywać jego kolejne tomiki poezji. Jeden ukazał się w czasie piątego jubileuszu zespołu „Spiéwné kwiôtczi” z Banina, w którym przez pewien czas tańczyła także jego wnuczka, Agnieszka.

Tworzył wiersze, pisał ich niemało, po kaszubsku i po polsku. Wiele z nich dotyczyło morza, zwłaszcza Pucka i okolic, z którymi był ściśle rodzinnie związany. Urodził się wprawdzie w Sopocie w 1947 r. Jednak dzieciństwo i młodość spędził w rodzinnym Pucku, który po wielu latach pięknie i rzewnie opisywał w swoich wierszach i kilku tomikach wspomnień ujętych pod wspólnym tytułem „Muszelki pamięci. Miszôrczi pamiãcë”. Rodzinne miasto było mu za to wdzięczne nagradzając go należnymi honorami.

W 1968 roku przyszły poeta zamieszkał w Gdańsku, po trzech latach wziął ślub z Elżbietą, a po kolejnych dwóch urodziła się Beata. Po latach cieszył się z godności dziadka.

W tym czasie oddawał się już intensywnej pracy twórczej. Był członkiem Stowarzyszenia Twórców Polskich. Wydał osiem tomików poezji i kilka zbiorów esejów, w których opiewał rodzinne strony, a także umiłowane podkościerskie Konarzyny, w których chętnie przebywał u schyłku życia. Doceniono go za to między innymi prestiżową kaszubską nagrodą „Skrą Ormuzdową”, o którą wnioskował jego oddział ZKP w Baninie, a którą cenił sobie w sposób szczególny.

Niestety, w miarę upływu lat, zdrowie coraz bardziej odmawiało posłuszeństwa. Dziś pozostały już tylko - i aż - wiersze i wspomnienia, które proszą o naszą pogłębioną refleksję. Pozostały też nasze myśli, wspólne doświadczenia, pamięć, którą wyrażamy przez swoją obecność wraz z pocztem sztandarowym jego partu w Baninie.

Do mnie osobiście zdecydowanie mocniej przemawiają wiersze pisane w jego rodzimym języku – języku kaszubskim, który kochał w sposób szczególny. W tym języku zawsze z nim rozmawiałem, dlôte kònieczno mùszã tu przerzec chòcle czile słów w tim jãzëkù, jãzëkù Jegò starszich, Jegò òsoblëwie ùmiłowóny Starczi, jãzëkù Jegò drëchów z Pùcka i òkòlégò, z chtërnëch wiele ju òdeszło na drëgą wachtã, ale téz jãzëkù Jegò drëchów z partu KPZ w Baninie, dze tak rôd przëjéżdżôł dzelëc sã swòją pòezją, a téż mëslama i doswiôdczenim. Kaszëbama pòswiãcył nôwiãcy z lëtreracczégò kùńsztu. Czile tomików nawetka mô w titule to nôwiãkszé dlô Niegò słowò, jak przikładowò nen ò titule „Mòje Kaszëbë”, w jaczim jedna z wiérztów pòzwôł prawie téż „Kaszëbë”. Hewò są te słowa:

Kaszëbë

Piôsczi wszãdze

Jezora snôżé

W mòdré klédë òblokłé

          Lasë dokòła

          Snôżo òblokłé jezora

Chcã jô wzlôtac nad wama

Lotã kani

Bë òpadnąc pòtemù na rénkù

          Kaszëbë – pieszczonô gôdkò

          Jô waji wëgrawerëjã głãbòk w mëslë

Wa mie prowadza swòjima stegnama

Czej òdińdã tamòj, skądkaż pòwstôł

Òstónã w waji

          Żałujã jak Wiôldżé Mòrze co rok

          Wzãtëch maszopów

Tak jak bòlejã nad tim

Że ni mògã bëc tu na co dzéń

          Czej òdińdã tam, skądkaż jem pòwstôł

Òstónã w waji

Biédné

Ale jakùż bògaté Kaszëbë

Henrik Jerzi Mùsa (pseùdonimù lëteracczi Kòt) ùrodzył sã 4 rujana 1947 r. w Sopòce, równak pòchòdzy z Pùcka. Tam téż chòdzył do spòdleczny i zawòdowi szkòłë. Òd 1968 rokù ùtwórca mieszkô we Gduńskù. W 1971 r. sã òżenił, a w 1973 r. ùrodzëła sã jemù córka Beata.

Òd 1987 r. H.J.Mùsa je nôleżnikã Kaszëbskò-Pòmòrsczégò Zrzeszeniégò. Przënôleżi m.jin. do Stowôrë Pòlsczich Ùtwórców i jinszich òrganizacji. Òd 2003 r. je na emeriturze.

Pierszé kaszëbsczé liriczi H.J.Mùsë sã ùkôzałë w zbiérku „Mòje Kaszëbë” (2007). Debiutancczim tomikã, le pò pòlsku, są „Wiersze z Kaszub” (2005). Òkróm wspòmniónëch wëżi zbiérków ùtwórca wëdôł jesz szesc jinszich: pò pòlskù - „Wiersze znad Małego Morza” (2006), „Poezja Konarzyn” (2006), „Strofy dla Ciebie” (2007), „Mòje Kaszëbë” (2007), „Od poranka do poranka” (2008) i pò kaszëbskù i pò pòlskù -„O czym szumią fale. Ò czim szëmią dënëdzi” (2008) i „Mój kaszubski świat. Mój kaszëbsczi swiat” (2009). W 2009 i 2010 r. ùkôzałë sã jegò wspòminczi ze szkòłowégo cządu „Muszelki pamięci. Miszôrczi pamiacë - Ocalić od zapomnienia. Ùretac òd zabëcô. 1947-1965”.

Pòeta je laùreatã m.jin. Skrë Òrmùdowi”, a téż nôdgodów samòrządów Miasta Pùck i Gminë Pùck.

Galeria

{gallery}3155{/gallery}
Czytany 1306 razy Ostatnio zmieniany środa, 27 październik 2021 19:15
Eugeniusz Pryczkowski

Najnowsze od Eugeniusz Pryczkowski

Artykuły powiązane