To je krótczi, to je dłëdżi, to kaszëbskô stolëca

To są basë, to są skrzëpczi, to òznaczô Kaszëba.

Starokaszubski przepis na tabakę:

„Masz tu recept od tabaki i przi tim nie bile jaki

Liście dobrze pomielone, a chlondy 'trochę spalone.

Następnie włóż do donicy, odrzuć co Iiche do smicy,

w donicy kręć tabocznikiem, skarapiaj niby arszenikiem,

kichniesz niby krowa i Tabaka gotowa"

Szëmrejce kòl Lãbòrga są wsą w jaczi jô sã ùrodzył. Tam mój òjc ë matka z Majkòwsczich ze Skrzeszewa ë dłëgszi czas mieszkelë. Tak sã złożëło, że jô sã ùrodzył w tim samim miesącu co mój tatk. Bëło to 8 gòdnika 1949 rokù.

Jak jô sã ùrodzył, doma bëła wiôlgô ùcecha, bò przede mną bëłë dwie sostrë, a mòji starszi miele dosc wiôldżi gbùrstwò. To równak mie wierã nie òbchôdało, bò jô pòdobno wcale nie miôł chãce do żëcégò. Grótka Pelplińskô ze Serakôjc nie bëła z tegò zadowòlonô.
Bicé, ból zrobiłë swòje, jô zaczôł płakac. Tak jô przëwitôł ten swiat, mòże jô ju wnenczas przeczuwôł, że tu nic dobrégò ni ma. Mlékò matczi dodało mnie rôwnak mòcë, bò nie bawiło długò i dôli miã òchrzcëc w kòscele w Serakòjcach. Drëdżi jimiã jô móm pewno pò starkù Léónie Jelińsczim, a pierszi mie dôli taczi, jaczi miôł òjc chrzestny, brat matczi, chtërnégò sostra Jadwiga bëła mòją chrzestną.
Tak włączëlë mie do kòscoła katolëcczégò, w chtërnym w naszich stronach gôdało sã czedës pò łacëznie i pò pòlskù. Mòja matka wierã nie rozmëszlała nad tim, jakô mòwa dlô Kaszëbów bëła „swiãtô”. Òna wierã gôda tak jak ji matka, a mòja starka, chtërna pòchòdza z Gòszów z Załôkòwa. W jich stronach mëszlã nie gôdalë jinaczi doma jak pò kaszëbskù.

Tu, gdze jô sã ùrodzył, bëła czedës czëc miemieckô mòwa. Kaszëbi mùszelë na naszim Grinofie – albò pùstkach, co to leżą kòl 2 km òd Szëmrejc – téż bëc. Béł tu przënômni wùja mòji matczi, chtëren miôł òpòwiadac ò dwòrze. Sztëk dwòrsczégò parkù terô mòjimù bratu słëchô.
Czë Pòmòrskô je dlô Kaszëbów? Stark Jelińszczi miôł gadac, że ni. Mòże temù jegò syn, a mój tatk wëcygnął le sztëczk za stôrą grańcą - kòl 3 km òd swòjégò dodómù. Stark Majkòwsczi, chtërnégò jô dosc dobrze pamiãtóm, miôł apartny wëczëcé sprawiedlëwòtë, jakô tikô sã kradzeniô. W tim jô mëszlã jem za w nim padłi.

Szlak „Kaszubski” oznaczony kolorem czerwonym o kodzie PM-1539-c jest najdłuższym szlakiem Pojezierza Kaszubskiego o łącznej długości 133,1 km, a zarazem najdłuższym szlakiem powiatu kartuskiego. Jego długość w powiecie kartuskim wynosi 108,4 km .