Kartuzy swą nazwę i powstanie zawdzięczają zakonnikom Kartuzom. Zakon w tym miejscu założył św. Brunon z Kolonii w 1084 roku w dolinie La Chartreuse k. Grenoble we Francji. Fundatorem klasztoru był w 1382 r. szlachcic Jan z Rożęcina (Rusocina ). Obradująca wówczas w Rzymie kapituła generalna Kartuzów mianowała rektorem, a następnie przeorem nowego domu zwanego Rajem Maryji (Paradisus Beatae Mariae Virginis) ojca Johannesa Deterhusa przybyłego na Kaszuby z Pragi. Zakon Kartuzów – klasztor – ich symbol „ memento mori” ( pamiętaj o śmierci) to pozdrowienie braci zakonnych, stał się symbolem jego mieszkańców. Była to ostra reguła Zakonu Kartuzów oparta na regule św. Benedykta, asceza, jarska kuchnia, używanie mowy tylko w potrzebie, odgrodzenie się od ludzi i świata porywało i zadziwiało zasobnych fundatorów do prześcigania się w ofiarnościach dla zakonników, którzy odpowiadali wyobrażeniom ludzi Średniowiecza.

W dniu 19.05.2019 r. Lokalna Grupa Rybacka Kaszuby wzięła udział w wydarzeniu przybliżającym kulturę i tradycje Kaszub mieszkańcom Obornik Wielkopolskich.

Piętnastu statystów z Kaszub wzięło udział przy realizacji filmu opartego na pięknej kaszubskiej legendzie „Helskie dzwony”. Podstawą do napisania scenariusza stała się wersja tej legendy w opracowaniu Zuzanny Rabskiej, a wydanej jeszcze przed wojną w zbiorze „Baśnie kaszubskie”.

Druhowie z Muzeum Kaszubskiego - Franciszek Treder, Augustyn Mielewczyk i Franciszek Brzeziński

Rola pruskich landratów królewskich w rozwoju Kartuz i  powiatu oraz walka Kaszubów o powrót do Polski w 1920 r.

Położenie geograficzne regionu Kaszub

Początki osady Kartuzy

Powiat kartuski pod okupacją hitlerowską (1939 – 1945)

Ziemia Kartuska pod panowaniem dynastii kaszubskiej ( XI – XIV w.)

Określenie nazw: Kaszubi – Kaszuby (Cassubia)