Smãtk wësusô dëszã z czlowieka. Nié òd raza, ò tim wiedzą ti nôstarszi na Pùstkach; mlodi so jesz
mëszlą: - A cëż më, nóm to nic nie zrobi. - Ale wele, òn tam sedzy a żebë mógl, té bë so na to
ùsmiôl. Ale òn so nigdë nie smieje. Ale pòtrafi żdac. Jak przińdze czas, té òn tã swòjã szarą pajã
wëcygnie a pòlożi na piers czë temù, czë temù, në, a té nen czlowiek dostónie czësto jiné mëslë, a
so mùszi z tim wszëtczim jakòsz pògòdzëc. To ni ma radë. To so mësli, że òn je blós w chòjince. To
je jegò pòstacjô, to je prôwda, ale jegò paje a òczë są wszãdze. Òn wszëtkò widzy, a té le do se w tã
szarugã wëcësnie, wëklepie, wësusô tak, żebë bëlo le pùsto a cemno.

Òn taczi je - pùsti, szari. Nicht nie widzôl z krótka jegò òczi, ale òne mùszą bëc jak te wilczé dzurë,
bez dna. Chto pòdôl rãkã Smãtkòwi, ten je zgùbiony. A to so zdôrzô tak, że lëdze wcale ò tim nie
wiedzą; w jaczisz wieczór tak, jakbë chto krótkò sedzôl. To nie je żódnô pòstacjô, mòże kląb
czegòsz szarégò, a mòże céniô. To so tak czlowiek mësli: To je céniô a fardich. Jo wele, té so robi
tak cãżkò na dëszi. To Smãtk pòdôwô rãkã, to òn tam sedzôl a żdôl, jaż ten jistny tu sadnie, a mdze
so jiscyl na ten swiat. Òn tu je dabej, a chto jemù rãkã pòdô, z tim je rut.
Tak ny ludkòwie noszą Smãtka w sercu, temù to jima tak jidze. Chwôlą te swòje Pùstczi, a
prowadzą taką straszną wòjnã w chòjince razã z jaczimasz Czôrnyma a Czerwionyma, a sami nie
wiedzą, co z tegò richtich dô.

Tak przeważnie lëdze so ò Smãtkù nie pòwiôdają. Òni nierôz le rzeką, jak to ju dali nie jidze: - To
je na Smãtka. A òn so sedzy a zdrzi tima swòjima szarima bez dna òczama. Òczë òn mô, ale dëcht
taczé jak ta zemia.

Chòdzą tu rozmajité dëchë czë Pùrtk, co mieszkô w gnoju, czë Aniól Stróż, co mieszkô we westrzód
kwiatów. Ale Smãtk je z nich nôstarszi i òn tu wiedno bél. Ta dôka, co tu wisa nad Pùstkama, òna
dëcht fejn wëzdrzi, ale w ni so nierôz sedzy Smãtk i òn tu ju je òd „ano iks”. Czedësz, czedësz, jak
tu jesz nie bëlo żódnégò pùstkòwiańca, té òn tam bél. Òn je téż rôd sóm ze sobą, jemù wcale nie je
smùtno, bò òn je sóm tim smùtkã. Jak so tak chto sóm zacznie chòdzëc wkól Glincë, té mòże
prosto rzec, że òn je òsamãtóny Smãtkã. Òn gò ju mô w swòjich pajach a na niegò pòdzérô z ny
wòdë a z sycënë, a z dôczi. To je baro cãżkò z taczim Smãtkã, a są taczi, co gôdają, że na niegò ni
ma żódny radë, to so mùszi temù pòddac. Jo, jo, pòddac, kùliż so ju mô pòddóné temù
nôstarszémù dëchòwi, a òn z nich calą dëszã mô wësusóné, a dërch bë chcôl jesz. Tak jak bez dna
są jegò òczë, tak bez żódny miarë òn bë tëch biédnëch lëdzy tu dëszil. A są ti, co so sztótama ceszą,
jak tak ò nim òzabãdą. Niech so chòc sztót ceszą ludkòwie, cëż òni téż mają na tim swiece, jedno
wiôldżé mùlskò.