Listopad - miesiącem pamięci o bliskich, których nie ma wśród nas.

Odwiedzamy cmentarze, wspominamy współny czas, pamiętamy.

Polecamy artykuł "Kaszubskie zaduszki" opisujący tradycje związane z Dniem Wszystkich Świętych i Zaduszkami:

http://www.szwajcaria-kaszubska.pl/item/650-kaszubskie-zaduszki

Listopad to także miesiąc Pamięci Narodowej

Wieczornica z okazji Święta Niepodległości zorganizowana w Szkole Podstawowej w Nowej Wsi Przywidzkiej

     11 listopada 1918 r. to jedna z najważniejszych dat w historii polskiej państwowości. Tego dnia marszałek Józef Piłsudski został naczelnym wodzem wojsk polskich, a we francuskim Compiègne zawarto rozejm, który oznaczał klęskę Niemiec w I wojnie światowej. Ten układ sił potwierdzono ponad pół roku później, podpisując traktat wersalski. Ówczesne uwarunkowania polityczne w Europie stworzyły więc możliwości odrodzenia państwa polskiego po 123 latach zaborów. Upamiętnienie tego dnia stało się tożsame ze świętowaniem odzyskania niepodległości przez Polskę. Mimo że kwestia oficjalnego ustalenia granic Rzeczypospolitej wciąż była otwarta, po raz pierwszy oficjalne obchody zorganizowano w 1920 r., już po zwycięstwie w Bitwie Warszawskiej. W 1937 r. uroczystościom nadano rangę święta państwowego; do tego czasu było to święto o charakterze typowo wojskowym.

W czasie II wojny światowej okupanci bezwzględnie tępili wszelkie przejawy patriotyzmu. Oficjalne świętowanie rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości było surowo zabronione. Nie oznacza to jednak, że Polacy zapomnieli o obchodach 11 listopada, wręcz przeciwnie. Choć polska ludność każdego dnia musiała zmagać się z okupacyjnym terrorem, w przededniu rocznicowych obchodów jeszcze silniej podkreślała swoją chęć i wolę walki. Znaczącą rolę w podtrzymywaniu ducha patriotyzmu odgrywała podziemna prasa niepodległościowa, która cyklicznie przypominała rodakom o listopadowym święcie. W 1940 r. na jej łamach nawoływano m.in., by 11 listopada bojkotować niemiecką prasę oraz towary pochodzące z niemieckiego monopolu tytoniowego i spirytusowego. Tego dnia Polacy mieli też unikać wizyt w kinach, restauracjach czy kawiarniach, spędzając czas wyłącznie w domach. W kolejnych latach trwania wojny nasilały się akty tzw. małego sabotażu, które miały związek z obchodami święta odzyskania niepodległości. Na murach i w innych miejscach publicznych pojawiały się patriotyczne napisy oraz kotwice – znak Polski Walczącej. Przywódcy Polskiego Państwa Podziemnego nakazywali kultywowanie pamięci również poprzez ozdabianie barwami narodowymi pomników czy wywieszanie flag. Te wszystkie działania sprawiały, że nie zapomniano o Narodowym Święcie Niepodległości, a duch polskiego patriotyzmu, mimo szykan okupantów i ich zbrodniczych poczynań, nigdy nie zgasł.

Po zakończeniu II wojny światowej rząd Polski, zależny od Związku Radzieckiego, zniósł święto niepodległości. Jego naturalnym odpowiednikiem miało być Narodowe Święto Odrodzenia Polski, aż do 1989 r. obchodzone 22 lipca – w rocznicę proklamowania manifestu PKWN, który sankcjonował pozostawanie w strefie wpływów Moskwy. W ten sposób komuniści chcieli zarówno zerwać z przedwojenną tradycją świętowania 11 listopada, jak i podkreślić doniosłość faktycznego przejęcia władzy w kraju. Te plany udały się tylko częściowo. Huczne celebrowanie 22 lipca nie wyparło Narodowego Święta Niepodległości ze świadomości Polaków. W środowisku opozycji antykomunistycznej (zarówno w kraju, jak i za granicą) listopadowa rocznica zawsze miała ogromne znaczenie. 

Narodowe Święto Niepodległości odzyskało swą rangę w 1989 r., gdy system komunistyczny chylił się ku upadkowi. Od tego czasu w obchodach biorą udział przedstawiciele najwyższych władz państwowych i tysiące Polaków – na marszach, historycznych paradach, uroczystościach religijnych czy okolicznościowych imprezach sportowych.

Na podstawie: https://muzeum1939.pl/narodowe-swieto-niepodleglosci/aktualnosci/4971.html

Bezsprzecznym patronem młodzieżowego ruchu kaszubskiego jest Karol Krefft (1907-1995), wybitny przedwojenny i powojenny działacz kaszubski, założyciel korporacji „Cassubia” w 1927 r. (za dwa lata sto lat!) na Uniwersytecie Warszawskim, radca prawny wojewody pomorskiego, powojenny starosta kartuski i założyciel dwóch pierwszych oddziałów Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego (Żukowo i Chmielno). Od ubiegłego roku, za przyczyną Kazimierza Bistronia – dyrektora Szkoły Podstawowej nr 2 w Luzinie im. prof. Gerarda Labudy, drugim patronem został właśnie słynny profesor (1916-2010), Kaszuba, urodzony w Nowej Hucie (gm. Sianowo), rektor Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, pochowany w Luzinie. Właśnie rok temu po raz pierwszy wręczono te statuetki. Ich laureatami zostali: Karolina Stankowska, Joanna Gostkowska, Weronika Ceynowa, Gracjan Fopke i Jakub Szczypior. Ustalono, że w kolejnych latach przyznawane będą zawsze po trzy statuetki.

Na Międzykongresowym Zjeździe Młodych w Górze wręczono kolejne wyróżnienia. Laureatami zostali:

- Klub Studencki „Pomorania” , który od 1962 r. propaguje i rozwija kulturę i tożsamość kaszubską;

- Monika Kapiszka z Wdzydz Kiszewskich, która poprzez filmiki w mediach społecznościowych w humorystyczny sposób prezentuje język kaszubski;

- Kornelia Garstka z Góry – znakomita recytatorka, konsekwentnie ukazująca wartości i piękno języka kaszubskiego.

- Jesmë rôd, że najã starã, co ji dërch dokazywómë, je pò richtoscë widzec, a téż że achtnãlë jã ti, chtërnëch rozmiejemë bëc najima wespółrobòtnikama w kaszëbstwie. Wiôldżi Bóg zapłac òrganizatoróm zjazdu i gremium nôdgrodë! Chcemë le twòrzëc jesz wicy leżnosców do pòtkaniô, pòdskacëwac jedny drëdżich, a takno zagwësniwac tak nama jak i jesz młodszim òd naju tã kąsynk jasniészą a redostniészą przińdnotã, w jaczi plac dlô naju Kaszëbów bãdze gwësny i nié do zaprzékòwaniô. Chcemë wcyg a wcyg jic w przódk z Kaszëbizną! – stwierdziła Marta Majewska, obecna prezes Klubu Studenckiego, której kierownictwo (i otwarte serce!) otworzyło klub na szersze pola kaszubskiej działalności. Wyrazem tego była udana prezentacja dwóch studentów z „Pomoranii”, Huberta Szyrka i Konrada Kowalskiego, na temat aktualnych działań w obszarze języka kaszubskiego wśród młodych.