Zjazd, który odbył się w 8 lipca 2023 roku. Była to okazja do ożywienia i promocji kaszubskiego dziedzictwa oraz wymiany doświadczeń pomiędzy Kaszubami z różnych regionów Kaszub. Był to również wyraz dumy z kaszubskiej tożsamości. Silnym sygnał, że kaszubski język i kultura są nadal żywe i dynamiczne.

Główne wydarzenia odbywały się na terenie całych Kartuz, które zostały przygotowane specjalnie na tę okazję.

    Jarmark Kaszubski w Parku im. Solidarności (8-9.07)
    Turniej gry w Baśkę - ZSO2
    Turniej gry w Buczkę - boisko na ul. Chmieleńskiej
    Ogrody Literatury - biblioteka na dworcu
    Wystawa fotografii Artura Sochy z okazji 100-lecia Kartuz - rynek
    Zwiedzanie Muzeum Kaszubskiego
    Letni spacer po Kartuzach z przewodnikiem

Udekorowane w barwy kaszubskiej flagi, ulice miasta tętniły życiem, a dźwięki kaszubskiej muzyki wypełniały powietrze. Tysiące Kaszubów, w tym zarówno mieszkańcy regionu, jak i goście z zagranicy, wzięło udział w uroczystym przemarszu przez miasto, prezentując tradycyjne stroje ludowe, tańcząc i śpiewając.

Zjazd jest organizowany na pamiątkę zjednoczenia ziem kaszubskich w jedno województwo pomorskie, do którego doszło w ramach reformy administracyjnej kraju w 1999 r.

Podczas Zjazdu odbyło się wiele ciekawych wydarzeń i atrakcji. Organizowane były koncerty z udziałem popularnych kaszubskich zespołów muzycznych, pokazy tańca, wystawy rękodzieła ludowego oraz prelekcje i dyskusje na temat kaszubskiej historii, kultury i języka. Przygotowano również bogaty program dla dzieci, aby zapewnić im zabawę i edukację na temat ich kaszubskiego dziedzictwa. Podsumowano wydarzenie I Bieg Dookoła Kaszub, który odbywał się od 29 kwietnia do 8 maja 2023r. a jego trasa o łącznej długości 700 km przebiegała w różnych miejscach naszego regionu, śladami Aleksandra Majkowskiego. Biegacze o znaczących osiągnięciach biegowych zostali uhonorowani pucharami i nagrodami.

    godz. 6:30 - wyjazd pociągu Transcassubia z Helu do Kartuz
    godz. 7:24 - wyjazd pociągu Transcassubia z Chojnic do Somonina
    godz. 11:00 - przemarsz ulicami Kartuz do Kolegiaty (odsłonięcie pamiątkowej tablicy Zjazdu przy UM Kartuzy)
    godz. 12:00 - msza święta w Kolegiacie
    godz. 13:45 - przemarsz do Parku im. Solidarności
    godz. 14:00 - oficjalne rozpoczęcie XXIV Światowego Zjazdu Kaszubów
    godz. 14:30 - występ RZPiT "Kaszuby" z Kartuz
    godz. 15:00 - występ KDZPiT "Słunoszka" z Kartuz
    godz. 15:20 - bicie rekordu gry na diabelskich skrzypcach
    godz. 15:40 - koncert Kacepli Kaszubskiej Szutenberg Band
    godz. 16:00 - koncert Młodzieżowej Orkiestry Dętej z Łapalic
    godz. 16:30 - podsumowanie I Biegu Dookoła Kaszub
    godz. 17:00 - koncert Weroniki Korthals
    godz. 18:00 - wsytęp kabaretu Kunda
    godz. 19:00 - koncert zespołu Fucus
    godz. 19:52 - odjazd pociągu Transcassubia z Kartuz do Helu
    godz. 20:30 - koncert Martin Lange
    godz. 21:30 - Biesiada Kaszubska

Jednym z ważnych punktów Zjazdu była prezentacja kaszubskiego języka, który jest niezwykle istotny dla zachowania tożsamości kaszubskiej. Uczestnicy mogli nauczyć się podstawowych zwrotów i wyrażeń kaszubskich. Zainteresowanie tym tematem było ogromne, co dowodzi, że młode pokolenie Kaszubów wciąż jest zainteresowane zachowaniem i rozwijaniem swojego języka.

Światowy Zjazd Kaszubów w Kartuzach był również doskonałą okazją do promocji kaszubskiej kuchni. Na specjalnie urządzonym festynie kulinarnej można było spróbować tradycyjnych kaszubskich potraw, takich jak kiszka kaszubska, kartuska zupa, kociołek z żurawiną czy słodki kaszubski makowiec. Smakowite dania z pewnością zadowoliły podniebienia gości.

Impreza ta przyciągnęła uwagę mediów zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym. Dzięki temu, Światowy Zjazd Kaszubów w Kartuzach mógł stać się platformą do promocji kaszubskiej kultury i regionu. Wydarzenie to przyczyniło się do wzrostu zainteresowania turystycznego i kulturalnego Kartuz oraz Kaszub jako całości.

Światowy Zjazd Kaszubów w Kartuzach 2023 był niezapomnianym wydarzeniem, które przypomniało wszystkim o bogactwie kaszubskiego dziedzictwa i ożywiło ducha kaszubskiej tożsamości. Było to także święto jedności, współpracy i dumy z kaszubskiego dziedzictwa. Niezależnie od miejsca zamieszkania, Kaszubi z całego świata mieli okazję połączyć się, dzielić swoimi doświadczeniami i świętować swoją kulturę. Światowy Zjazd Kaszubów w Kartuzach 2023 na pewno pozostanie w pamięci jako niezwykłe wydarzenie, które przyczyniło się do umocnienia kaszubskiej tożsamości i dziedzictwa na arenie międzynarodowej.

Rôczimë na zjôzd!