Grupa rowerowych pielgrzymów z Kaszub – 6 osób, w tym Jan Kostuch z Garcza, wyruszyła 25 kwietnia 2015 roku z kościoła Św. Jakuba w Gdańsku przy ulicy Wałowej, aby znaną z czasów średniowiecza trasą dotrzeć do grobu Św. Jakuba w Santiago de Compostela, w Hiszpanii. Umocnieni błogosławieństwem bożym otrzymanym podczas mszy św. wyruszyli w drogę.
Wyprawie towarzyszył motyw muszli Św. Jakuba i hasło velo Peregrinus, czyli rowerowy Pielgrzym.
Zaplecze techniczne stanowił samochód, którego kierowcy – Urszula i Kasia - wymienili się na trasie. Pilot wyprawy – Ania, w Saint Jean Pied de Port również przesiadła się na rower.
Po wielu trudach, pokonując własne słabości i przeciwności losu dnia 18 maja uczestnicy wyprawy dotarli do celu.
Trasa rowerowej pielgrzymki przebiegała przez Polskę, Niemcy, Francję i Hiszpanię. Wyprawa rowerowa trwała 24 dni. W Santiago de Compostela liczniki rowerowe pokazały przebieg 3500 km. Początkowe dystanse pokonywane w ciągu dnia to było od 160 do 190 km. Droga pątnicza wiodła pielgrzymów przez miasta i wioski pamiętające czasy wczesnego osadnictwa i wczesne średniowiecze. W każdej mijanej miejscowości trafiali na pamiątki z dawnych czasów – zabytkowe budowle, opactwa, klasztory, twierdze i zamki warowne, pałace i muzea. Pomimo towarzyszącego im niezmiennie zmęczenia długotrwałą jazdą w górzystym terenie, pielgrzymi starali się zwiedzać mijane perły historyczne i architektoniczne. Starożytne i średniowieczne budowle wznoszono przeważnie w górzystej okolicy, aby były trudniejsze do zdobycia. Wybrana przez pielgrzymów trasa przebiegała przez górskie tereny południowych Niemiec i Francji, obrzeżami Alp, a potem Pirenejów. Była bardzo malownicza, ale trudna technicznie. W Polsce, Niemczech i Francji pielgrzymi poruszali się ścieżkami rowerowymi, jadąc na rowerach szosowych.
Miejscowości, w których zatrzymywali się lub nocowali:
- w Polsce to
Chojnice,
Jastrowie,
Wałcz,
Ośno Lubuskie.
- w Niemczech to
Torgau,
Weida,
Bamberg,
Aub,
Monsheim.
- we Francji:
to Belfort
Besancon
Taize,
Cluny,
Ars
Bonson,
Saint Bonet le Chateau,
Murat,
Cahors
Figeac,
Valence,
Auch,
Lourdes,
Saint Jean Pied de Port.
Sarria.
W Lourdes pątnicy zatrzymali się na dłużej, oddając się modlitwie i przemyśleniom. Skorzystali ze zdrowej wody tamtejszego cudownego żródła, zabierając zapas na drogę i dla rodaków w Polsce.
Saint Jean Pied de Port było ostatnią miejscowością francuską na trasie i ostatnią, do której wiodła ścieżka rowerowa.Tam nastąpiła zmiana trasy na stary francuski szlak pielgrzymów pieszych – Camino Frances, a rowerów z szosowych na trekingowe. Pielgrzymi wymienili także swoje dotychczasowe paszporty pielgrzyma na nowe, w których zbierali pieczątki z trasy. Wyruszając z Saint Jean Pied de Port, pielgrzymi przekroczyli granicę francusko – hiszpańską.
W Hiszpanii Camino prowadzi przez prowincje administracyjne: Nawarra, La Rioja, Burgos
, Palencia, Leon, Lugo i la Coruna; krainy geograficzno – historyczne: Nawarra, La Rioja, Kastylia, Leon, Galicia; góry Pireneje i Kantabryjskie.
Miejscowości, w których pielgrzymi zatrzymywali się lub nocowali w Hiszpanii to Albergue,
Logrono
Pampeluna, Najera,
Neuf
Burgos, Carrion de las Condes,
Fromista
Leon,
Astorga,
Pontferrada,
Pamplona,
Portomarin,
Muxia,
Puente,
Roncesvalles,
Monte de Gozo,
Santiago de Compostela.
Trasa po stronie hiszpańskiej była znacznie trudniejsza technicznie niż dotychczasowa. Niekiedy pielgrzymi zmuszeni byli do przekwalifikowania z rowerowych na pieszych. Rowery musieli pchać pod górę lub sprowadzać po stromej drodze w dół. Z zaplanowanych min. 160 km / dzień, dystans musiał zostać zmniejszony do 90 km / dzień. Za to widoki, niekiedy ponad pułapem chmur zapierały dech w piersiach. Miejscowości hiszpańskie leżą na trasie ekspansji rzymskiej, a potem arabskiej na półwysep Iberyjski. Postać Apostoła Jakuba pojawiała się w postaci białego rycerza na koniu, gdy lud hiszpański wyzwalał kraj spod niewoli arabskiej. Grób św. Jakuba został odnaleziony w Hiszpanii w IX wieku. Temu wydarzeniu towarzyszyło zjawisko pojawiania się świecącej poświaty nad miejscem jego pochówku, a właściwie spoczynku jego relikwii. Tam też została pobudowana kaplica, a potem kościół pw. św. Jakuba. Miejsce to szybko zostało uznane za cudowne i święte, a rzesze pątników z całej Europy pokonywały pieszo lub konno, a potem rowerem różne trasy do grobu, podejmując trud w celu odnalezienia samego siebie, samospełnienia, dla wiary, turystycznie, w celu sprawdzenia swojej kondycji lub dla sportu. Wielu turystów o nastawieniu laickim pod wpływem doznanych przeżyć zmieniło swe poglądy. We wszystkich miejscowościach na trasie Camino można odnaleźć mnóstwo zabytków architektury oraz sztuki sakralnej dawnej i współczesnej.
Niedaleko Burgos znajduje się Kartuzja - zespół klasztorny zakonu Kartuzów - Cartuja de Miraflores. Tą Kartuzję ufundował król Jan II Kastylijski w XV w. Kościół Kartuzji jest bogato wyposażony, pełen dzieł sztuki sakralnej, a wśród nich znajduje się rzeźba Św. Jakuba.
Trasa Camino de Compostela została wpisana na listę UNESCO, jako dziedzictwo kulturowe Hiszpanii.
Na całej trasie Camino można znaleźć nocleg w schroniskach dla pielgrzymów, które są darmowe lub z niewysokimi cenami. W większości kwater do dyspozycji pielgrzymów jest kuchnia, pralnia, łazienki, łóżka. Niekiedy warunki bywają trudne. Największym zaskoczeniem dla całej grupy była pogoda, porównywalna do polskiej, ale bardziej wietrzna i deszczowa. Podczas całej wyprawy pielgrzymom towarzyszył samochód techniczny prowadzony i pilotowany przez sfeminizowaną część pielgrzymki – Urszulę, Kasię i Anię, przewożący zapasowe rowery, akcesoria do naprawy rowerów, prowiant i ekwipunek.
Na trasie i w schroniskach pielgrzymi spotykali nowych znajomych oraz współtowarzyszy drogi zarówno z Polski, jak i innych krajów europejskich. Dla pielgrzymów ważny jest szacunek i życzliwość wobec bliźnich, chęć niesienia pomocy.
Po drodze pielgrzymi modlili się, brali udział w mszach świętych. Każdy pielgrzym wiózł z sobą kamień, symbolizujący troski dnia powszedniego, który zostawił na trasie i muszlę – symbol Św. Jakuba. Wszyscy pielgrzymi zbierali z każdego miejsca na trasie pieczątki w paszporcie potwierdzające odwiedzenie określonej na pieczątce miejscowości, schroniska, punktu żywieniowego. W Santiago de Compostela otrzymali ostatnią, najważniejszą pieczęć (w prawym górnym rogu - trzecia).
pieczątki w paszporcie Pielgrzyma
Santiago de Compostela, a wcześniej Lourdes, kościoły, uroczyste msze, w których brali udział, przebyta droga stały się dla uczestników tej wyprawy wielkim przeżyciem religijnym, wzmacniającym ich wiarę i podtrzymującym zaufanie do Opatrzności Bożej, dzięki której szczęśliwie dotarli do celu.
Ostatni etap ich podróży odbywany nie rowerem, a samochodem to była trasa na średniowieczny „Koniec świata – Finisterra”, teraz skrótowo nazywany Fisterra, do miejscowości o tej nazwie nad Oceanem Atlantyckim.
Kiedyś w tej miejscowości nad oceanem palono pątniczą odzież co symbolizowało zakończenie pewnego etapu życiowego i odnowę duchową. Obecnie już tego się nie praktykuje.
Z tego miejsca 6 uczestników wyprawy wyruszyło samochodem technicznym w drogę powrotną.
Jan Kostuch postanowił kontynuować drogę pątniczą, jadąc rowerem do sanktuarium w Fatimie, a potem także rowerem wracając do Polski. Relację z tej drogi opisze po powrocie.
Fotograficznie wyprawę dokumentowali:
Zbigniew Czajka, Karol Kostuch – do Monsheim, Urszula Kołakowska i Katarzyna Miąsik, które były także kierowcami wozu technicznego podczas pielgrzymki, Wiktor Zglejć – w Polsce.
Część fotografii i obrazów udostępnia:
http://www.szwajcaria-kaszubska.pl/multimedia/galeria/santiago?page=1#category
Opis wyprawy („na żywo”) Anna Kaczorowska, Katarzyna Miąsik:
https://www.facebook.com/rowery.gdansk.santiago?fref=nf
Droga pielgrzyma obiektywem Katarzyny Miąsik:
https://www.facebook.com/kmiasik
http://kmiasik.blogspot.com/2015/06/francuska-droga-sw-jakuba-camino.html
Filmy i zdjęcia dostępne na blogu sopockiego artysty – Wiktora Zglejcia:
http://wiktorzglejc-sopociak.blogspot.com/2015/04/pielgrzymi-rowerowi.html
Opis drogi z Gdańska w Polsce do Santiago de Compostela w Hiszpanii:
http://www.szwajcaria-kaszubska.pl/item/763-veloperegrinus
oraz Pielgrzymkowy Rowerowy Team
Źródła, które były pomocne w opracowaniach trasy i opisach miejsc odwiedzanych przez pielgrzymów:
-
mapy i trasy
-
opisy miejscowości w różnych wersjach językowych i regionalnych internetowej encyklopedii
-
inne źródła:
http://www.camino.net.pl/przewodniki/
-
literatura:
-
Jan Gać – Szlak-Francuski-do-Santiago-de-Compostela .- Przewodnik-merytoryczny, wyd. Bernardinum
-
Andrzej Kołaczkowski – Bochenek „ Nie idź tam człowieku. Santiago de Compostela”, wyd. WAM
-
Emilia Sokolik, Szymon Sokolik „Do Santiago. O pielgrzymach, Maurach, pluskwach i czerwonym winie”, wyd. PWN
-
Robert Ward - „Moja droga do Santiago. Opowieść pielgrzyma agnostyka”, wyd.Sic!
-
Paulo Coelho - „Pielgrzym”, wyd. Świat Książki