Społeczność

Kaszuby - (kasz. Kaszëbë lub Kaszëbskô) to kraina historyczna w Polsce, będąca częścią Pomorza, którą zamieszkują Kaszubi, Tutaj prezentujemy historie ludzi związanych z regionem Kaszub.

niedziela, 22 maj 2016 09:12

Uczniowie I LO w Kartuzach zwiedzali obserwatorium astronomiczne UMK

Autor: 
Oceń ten artykuł
(8 głosów)

obserwatorium - piwnice 9 20160522 1700273726     18 maja 2016 roku grupa uczniów z klasy IIc I Liceum Ogólnokształcącego w Kartuzach zwiedzała Obserwatorium Astronomiczne w miejscowości Piwnice koło Torunia. Przewodnik grupy, profesor astronomii galaktycznej, pan Andrzej Strobel  przedstawił historię obserwatorium od czasu jego powstania do dnia dzisiejszego, urządzenia dawne i współczesne, którymi posługuje się astronomia oraz jej filozoficzne i etyczne aspekty.

Obserwatorium w Piwnicach zostało założone w 1947 roku. Założyciele prof. Dziewulski i prof. Iwanowska rozpoczęli starania o pozyskanie sprzętu. Jako pierwszy sprzęt uzyskali od Harvard College Observatory, astrograf Drapera pochodzący z 1891 roku, a działający do dnia dzisiejszego.

Centrum astronomii umieszczono w zabytkowym XIX-wiecznym dworze, a w otaczającym go parku jesienią  rozpoczęto budowę pierwszego budynku z rozsuwaną kopułą. Kolejne pawilony kryjące teleskopy optyczne, umieszczone w kopułach z rozsuwanymi dachami zbudowano w latach 50. i 60. XX wieku.

Znalazły się w nich m.in.:

Radioteleskopy

  • mniejszy  o średnicy 15 m, został oddany do użytku w 1979,
  • większy, o średnicy 32 m, oddano do użytku w 1994 (jest to największy radioteleskop w Europie Środkowej).

W latach późniejszych profil badawczy obserwatorium skoncentrował się na radioastronomii.

obserwatorium - piwnice 2 20160522 1153760276Na bazie radioteleskopów pod koniec lat 60 – tych XX wieku rozwinęła się interferometria międzykontynentalna, ang. Very Long Baseline Interferometry (VLBI),  czyli najbardziej zaawansowana technika pomiarowa w badaniach radioastronomicznych. Interferometria wykorzystuje sieć radioteleskopów zainstalowanych w różnych miejscach globu, co pozwala uzyskać wysoką rozdzielczość kątową. Podstawą techniki jest użycie radiointerferometrów z niezależną rejestracją sygnałów radiowych w każdym elemencie sieci. Umożliwia to późniejsze równoczesne odtworzenie danych w urządzeniu zw. korelatorem VLBI. Obecnie istnieją 3 podstawowe sieci interferometryczne sieć amerykańska znana jako VLBA, sieć europejska — EVN oraz sieć australijska i wschodnioazjatycka. Dla celów badawczych interferometrii używana jest 8-metrowa antena umieszczona na japońskim satelicie HALCA, krążącym po orbicie okołoziemskiej i współpracującej ze stacjami naziemnymi. Ważnym elementem europejskiej, globalnej i kosmicznej sieci interferometrów. są radioteleskopy 15-metrowy i 32-metrowy w Piwnicach k. Torunia. Planowana jest budowa radioteleskopu o średnicy ponad 90 metrów w Borach Tucholskich.

Wśród pracowników obserwatorium w Piwnicach jest profesor Aleksander Wolszczan, odkrywca planet spoza Układu SłonecznegoTorunianin XX wieku. W 1991 roku przy pomocy radioteleskopu w Arecibo (Portoryko) odkrył trzy planety poza Układem Słonecznym. W 1992 otrzymał Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej za odkrycie pierwszego pozasłonecznego układu planetarnego. Wyróżniony przez wiele instytucji naukowych i czasopism specjalistycznych, m.in.: pismo Nature jako autor jednego z 15 fundamentalnych odkryć z dziedziny fizyki upublicznionych przez wydawnictwo. Jest także profesorem na Uniwersytecie Stanowym Pensylwanii.

W Piwnicach zbudowano model Układu Słonecznego, w skali 1:10 000 000 000, czyli obserwatorium - piwnice 7 20160522 17007110811:1010 . Słońce to kilkunastokilogramowa kula z mosiądzu o średnicy 14 cm, planety i duże księżyce są wymodelowane za pomocą odpowiedniej wielkości stalowych kulek. Ziemia posiada średnicę nieco ponad 1mm.

Grupa uczniów z I LO miała okazję zwiedzać obserwatorium ze wspaniałym przewodnikiem, jednym z pracowników naukowych UMK. Dzięki niemu dowiedzieli się wielu interesujących szczegółów technicznych związanych z obserwatorium, zobaczyli jak działają niektóre z urządzeń, a także  mogli zgłębić aspekty etyczne związane z miejscem człowieka we Wszechświecie.

Tego samego dnia grupa uczniów wyjechała w dalszą drogę, w kierunku Warszawy, gdzie następnego dnia czekało ich zwiedzanie Narodowego Centrum Badań Jądrowych w Świerku.

 

 

Czytany 4279 razy Ostatnio zmieniany środa, 26 październik 2016 09:03
Administrator

Redakcja

Skomentuj

Komentarz zostanie opublikowany po zatwierdzeniu przez redakcję.


Proszę rozwiązać proste zadanie (blokada antyspamowa):

Skocz do:

Polecamy

Footgolf Przywidz
( / Place zabaw)

Zdjęcie z galerii

Ostatnie komentarze

Gościmy

Odwiedza nas 160 gości oraz 0 użytkowników.

Akademia Kaszubska

szwajcaria-kaszubska.pl