Rozwojowa Jazda Konna to autorski program stworzony przez specjalistów z dziedziny psychologii i pedagogiki, mający na celu wspieranie wieloprofilowego rozwoju dziecka poprzez jazdę konną. W trakcie zajęć oprócz nauki jazdy wykorzystywane są elementy terapii pedagogicznych (Ruch Rozwijający Veroniki Sherborn, Metoda Dobrego Startu), terapii polisensorycznej i integracji sensorycznej, hipoterapii. Dla urozmaicenia zajęć stosowane są też zabawy wywodzące się z Pedagogiki Cyrku i Zabawy, a także gry zręcznościowe oparte na dyscyplinach Pony Games.
W zajęciach mogą samodzielnie uczestniczyć dzieci już od 4 roku życia, ale optymalnym wiekiem na rozpoczęcie zajęć jest 6 lat.
Dla najmłodszych dzieci przygotowaliśmy ofertę zajęć „w objęciach”. Ideą tych zajęć jest rozwijanie więzi między rodzicem a dzieckiem poprzez bliski kontakt i wspólną zabawę – rodzic siedzi na koniu razem z dzieckiem i pomaga mu w wykonywaniu ćwiczeń. W celu zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa dużym i małym uczestnikom koń w czasie tych zajęć jest prowadzony przez asystenta, a instruktor zapewnia asekurację z dołu. Rodzicom, którzy wcześniej nie jeździli konno proponujemy wcześniejsze wykupienie kilku jazd samodzielnych dla zapoznania się ze specyfiką ruchu konia i dla wyczucia równowagi.
Kilka słów o terapiach, których elementy stosowane są w Rozwojowej Jeździe Konnej:
Ruch Rozwijający Veroniki Sherborn to system ćwiczeń i zabaw ruchowych, które wywodzą się z naturalnych potrzeb dziecka, zaspokajanych w kontakcie z dorosłym — tzw. baraszkowanie pojawiające się we wczesnym dzieciństwie.Metoda Ruchu Rozwijającego jest propagowana na całym świecie jako jeden z ważniejszych czynników rozwoju psychomotorycznego małych dzieci. Wykorzystuje dotyk, ruch oraz wzajemne relacje fizyczne, emocjonalne i społeczne do rozszerzania świadomości własnego ciała i usprawniania ruchowego,świadomości przestrzeni i działania w niej, pogłębiania kontaktu z innymi ludźmi.Ćwiczenia Ruchu Rozwijającego są okazją do poznania własnego ciała, usprawniania motoryki, poczucia własnej siły, sprawności i związanych z tym możliwości ruchowych.
Metoda dobrego startu to system ćwiczeń oddziałujących przede wszystkim na procesy instrumentalne: percepcyjne i motoryczne. Zasadniczą rolę odgrywają w tej metodzie trzy elementy: wzrokowy (wzory graficzne), słuchowy (piosenka) i motoryczne (wykonywanie ruchów zorganizowanych w czasie i przestrzeni, odtwarzanie wzorów graficznych, zharmonizowanych z rytmem piosenki). Celem metody jest jednoczesne usprawnienie czynności analizatorów: wzrokowego, słuchowego i kinestetyczno-ruchowego, kształcenie lateralizacji, orientacji w schemacie ciała i przestrzeni. W jej założeniach leży więc usprawnienie i koordynacja, czyli integrowanie funkcji wzrokowo-słuchowo-ruchowych, a także harmonizowanie wszystkich funkcji psychomotorycznych.
Stymulacja polisensoryczna to aktywizowanie poznawania poprzez wielozmysłowe oddziaływanie angażujące zmysły wzroku, dotyku, słuchu, węchu i dotyku.
Integracja sensoryczna to proces odbierania i przetwarzania bodźców docierających do nas z otoczenia za pomocą zmysłów. Adekwatna integracja sensoryczna jest podstawą do prawidłowego rozwoju dziecka i ma znaczący wpływ na procesy takie jak koordynacja ruchowa, planowanie ruchu, percepcja słuchowa czy wzrokowa, mowa, czytanie, pisanie czy liczenie. Poprzez odpowiednio dobrane ćwiczenia możliwe jest wspieranie i korygowanie tych procesów.
Pedagogika cyrku to element pedagogiki zabawy. Uczy i rozwija umiejętności dzieci i młodzieży poprzez zabawę. Jest to jednak specyficzna forma zabawy, zbudowanej w konwencji cyrkowej. Działanie w konwencji cyrkowej pozw ala na swobodę, improwizację i rozluźnienie, wzbogaca możliwości intelektualne, emocjonalne i fizyczne oraz buduje motywację. Zabaw a w cyrk otwiera na niezwykłość, nowość bez obaw i z ogromną ciekawością na nieznane. Zabawa w takiej konwencji ułatwia realizację rzeczy nowych i nawiązywanie nowych kontaktów. Cyrk wspiera spontaniczność działania, łączy i rozwija.Sztuka cyrkowa jest jedną z metod poprawy koncentracji i koordynacji ruchu, a co za tym idzie wyników w nauce. Poza tym nabywanie umiejętności sprawnościowych podnosi poziom samozadowolenia, samorealizacji i pewności siebie oraz zwiększa zdrową samoocenę wszystkich uczestników. Cyrk przynosi niezwykłe efekty – Dzieci nieśmiałe otwierają się na grupę i „nowe”, nadpobudliwe ćwiczą i poprawiają koncentrację.Ta metoda pracy z dziećmi i młodzieżą, oparta na ich naturalnych potrzebach – ciekawości świata i poszukiwania niecodziennych wyzwań: rozwija kreatywności dzieci oraz umiejętności poznawcze, społeczne, intelektualne i emocjonalne, poprawia koordynację wzrokowo-ruchową, koncentrację uwagi, wytrwałość oraz wzmacniania motywację wewnętrzną, wspiera budowanie poczucia własnej wartości i wyjątkowości, identyfikację swojego miejsca w grupie, rozwija współpracę i zdolności interpersonalne.
Pony Games to zawody zręcznościowe dla dzieci jadących na kucach. Rozwijają koordynację, szybkość, refleks oraz precyzję, a także uczą pracy w zespole.
Zgodnie z definicją Polskiego Związku Hipoterapeutycznego hipoterapia to ukierunkowane działanie terapeutyczne mające służyć poprawie funkcjonowania człowieka w sferach fizycznej, emocjonalnej, poznawczej i/lub społecznej, podczas którego specjalnie przygotowany koń stanowi integralną część procesu terapeutycznego.
Hipoterapia jest uznaną metodą terapeutyczną, ponadto jest bardzo lubiana przez małych pacjentów. Stosowana jest przede wszystkim w rehabilitacji zespołów neurologicznych, ortopedycznych i innych zaburzeń rozwojowych – fizycznych, psychicznych, emocjonalnych i intelektualnych.
Hipoterapia
W przypadku zajęć hipoterapii prosimy o skierowanie od lekarza prowadzącego z informacją o braku przeciwwskazań do uczestnictwa w zajęciach.
Oddziaływanie hipoterapii
Sfera fizyczna – podnoszenie ogólnej sprawności, normalizacja napięcia mięśniowego; torowanie prawidłowego wzorca chodu; poprawa koordynacyjnych zdolności motorycznych, głównie równowagi i poczucia rytmu; poprawa orientacji w przestrzeni i schemacie własnego ciała; stymulacja i normalizacja czucia głębokiego i powierzchniowego
Strefa emocjonalno-motywacyjna – wzrost motywacji i akceptacji procesu terapeutycznego; zwiększenie poczucia własnej wartości; zmniejszenie zaburzeń emocjonalnych.
Strefa poznawcza – stymulacja odbioru wrażeń zmysłowych; poprawa percepcji wzrokowej i słuchowej; stymulacja uwagi, pamięci, myślenia, mowy; nabywanie i rozwijanie nowych umiejętności.
Strefa społeczna – aktywizacja psychospołeczna; rozwijanie pozytywnych relacji społecznych.
Formy hipoterapii
Fizjoterapia na koniu – gimnastyka lecznicza na koniu poruszającym się stępem, mająca na celu usprawnienie ruchowe; prowadzona przez fizjoterapeutę lub pod jego kierunkiem.
Psychopedagogiczna jazda konna i woltyżerka – zespół działań jeździeckich, pedagogicznych i psychologicznych podejmowanych w celu usprawnienia intelektualnego, poznawczego, emocjonalnego i fizycznego; prowadzona przez psychologa, pedagoga, terapeutę zajęciowego lub pod ich kierunkiem.
Terapia kontaktem z koniem – celem terapii jest nawiązanie kontaktu pacjenta ze zwierzęciem, z otaczającym środowiskiem, wreszcie z innymi ludźmi, jej istotą jest kontakt pacjenta z koniem, stworzenie sytuacji terapeutycznej, a nie samo dosiadanie konia; prowadzona przez psychologa, pedagoga, lekarza psychiatrę lub pod ich kierunkiem.
Ponadto wyróżnia się jazdę konną dla osób niepełnosprawnych (rekreacyjną i sportową), która nie stanowi części hipoterapii, ale jest z nią ściśle związana i może mieć aspekt terapeutyczny.
Wskazania
Hipoterapia może przynosić korzyści we wszystkich obszarach funkcjonowania człowieka: fizycznym, motywacyjnym, emocjonalnym, poznawczym oraz społecznym. Każda osoba niepełnosprawna, cierpiąca na jakąkolwiek chorobę czy zaburzenie może wynieść specyficzne dla siebie korzyści z zajęć hipoterapeutycznych.
Hipoterapii poddawane są najczęściej osoby z następującymi schorzeniami i zaburzeniami rozwoju.
Dzieci
Zespoły neurologiczne
1. Mózgowe porażenie dziecięce, konieczna samodzielna kontrola głowy i czynna pozycja siedząca pacjenta.
2. Stany po urazach czaszkowo-mózgowych.
3. Minimalne uszkodzenia mózgu.
4. Choroby mięśni (przy sile mięśni ocenianej w skali Lovetta na min. 3 punkty), konieczna indywidualizacja intensywności i czasu zajęć.
5. Dzieci niedowidzące i niewidome.
6. Choroby i zaburzenia psychiczne.
Zespoły ortopedyczne
1. Wady postawy.
2. Skoliozy do 20° wg Coba z wyjątkiem progresujących skolioz idiopatycznych.
3. Stany po amputacji i wady rozwojowe kończyn.
Inne
1. Zespoły genetyczne, np. Zespół Down’a (z obowiązkowym zdjęciem rtg – bocznym i czynnościowym – odcinka szyjnego kręgosłupa).
2. Przepukliny oponowo-rdzeniowe, w zależności od wysokości uszkodzenia, obrazu klinicznego, współwystępowania wodogłowia.
3. Zespoły psychologiczne: zaburzenia emocjonalne, upośledzenia umysłowe, niedostosowanie społeczne.
4. Opóźnienie psychoruchowe o nieustalonej etiologii.
Dorośli
1. Stwardnienie rozsiane.
2. Stany po udarze.
3. Stany po urazach czaszkowo – mózgowych.
4. Inne choroby narządu ruchu na tle neurologicznym i ortopedycznym.
5. Choroby i zaburzenia psychiczne.
6. Uzależnienia.
7. Patologie społeczne.
Przeciwwskazania
Przeciwwskazania bezwzględne
Uczulenie na sierść, pot lub zapach konia.
Nie wygojone rany.
Nietolerancja tej formy terapii przez pacjenta, np. niepohamowany lęk.
Odklejanie siatkówki, wzmożone ciśnienie śródgałkowe.
Brak kontroli głowy w rozwoju motorycznym i czynnej pozycji siedzącej.
Wodogłowie bez wszczepionej zastawki.
Niestabilność kręgów szyjnych występująca np. w zespole Down’a.
Zwichnięcia i podwichnięcia stawów biodrowych.
Skoliozy powyżej 20° wg Coba oraz progresujące skoliozy idiopatyczne.
Choroby mięśni przy sile mięśni ocenianej poniżej 3 punktów w skali Lowetta.
Pogorszenie stanu w zespołach neurologicznych, stanach po urazach czaszkowo-mózgowych, ADHD, chorobach mięśni.
Ostre stany chorób i zaburzeń psychicznych.
Podwyższona temperatura.
Ostre choroby infekcyjne.
Przeciwwskazania względne:
Padaczka.
Upośledzenie umysłowe w stopniu głębokim.
Zaburzenia mineralizacji kości.
Utrwalone deformacje i zniekształcenia, przykurcze, ograniczenia zakresu ruchu układu kostno-stawowego.
Przepuklina oponowo-rdzeniowa zlokalizowana w odc. lędźwiowym.
Dyskopatia.
Hemofilia oraz inne skazy krwotoczne.
Schorzenia okulistyczne – wymagana konsultacja.
Rekreacyjna Jazda Konna
Zajęcia rekreacyjnej jazdy konnej skierowane są do tych osób, które chcą skupić się przede wszystkim na przyjemności płynącej z kontaktu z koniem oraz przyrodą. Jazda konna nie wymaga ani siły ani wyjątkowej kondycji, dlatego niemal każdy może opanować jej techniczne podstawy i w pełni cieszyć się radością jaką daje ta aktywność. Tych, którzy nie są jeszcze o tym przekonani zachęcamy do wzięcia udziału w wycieczce na końskim grzbiecie po leśnych szlakach Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego– nie są wymagane żadne umiejętności, a koń prowadzony jest przez asystenta, co zapewnia pełne bezpieczeństwo i niezapomniane wrażenia.
