Wraz z przyznaniem Kartuzom w dniu 29 marca 1923 roku praw miejskich i nadaniem herbu wzrósł prestiż tej miejscowości w regionie. Miasto stało się znaczącym ośrodkiem turystyczno - wypoczynkowym Kaszub.

W tym też czasie rozwijały się różnego rodzaju organizacje sportowe. Początkowo organizowanie prostych form wychowania fizycznego polegało na samorzutnych, często koleżeńskich inicjatywach. W ten właśnie sposób, w 1923 roku powstała drużyna piłkarska, która przyjęła nazwę „Cartusia”. Jej założycielami byli bracia Emil i Leon Ostoja- Lniscy (Członkowie Związku Towarzystw Kupieckich na Pomorzu i założyciele Towarzystwa Kupców Samodzielnych w Kartuzach), Teofil Czerwiński, Wiktor Litwin i Alojzy Armatowski.

Tą właśnie datę przyjmuje się jako początek historii GKS „Cartusia 1923” Kartuzy.

Początkowo była to organizacja nieformalna, która funkcjonowała do 1925 roku. W tym też roku a dokładnie 28 maja 1925 roku powołano pierwszą formalną organizację sportową pod nazwą Gniazdo Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” Kartuzy (dalej TG Sokół), którego założycielami byli także bracia Emil i Leon Ostoja- Lniscy, Aleksander Okoniewski (lekarz), którego wybrano pierwszym prezesem oraz Józef Lniski, Augustyn Senger, Teodor Czerwiński Jan Adamczyk i Klonowski (imię nie ustalone).

W tymże roku  TG „Sokół” z/s w Kartuzach zarejestrowane zostało w Starostwie Powiatowym w Kartuzach a drużyna piłkarska, utworzona na bazie istniejącej dotąd  jako klub sportowy Cartusia, grupy koleżeńskiej uprawiającej piłkarstwo, w Okręgowym Związku Piłki Nożnej.

Pierwsze walne zebranie TG Sokół z udziałem 40 osób odbyło się niespełna rok później, bo 08 maja 1926 roku w hotelu „Centralnym” (dzisiejsze Centrum Kultury Kaszubski Dwór) i włączono wówczas oficjalnie sekcje piłki nożnej oraz gimnastyczną i lekkiej atletyki do TG „Sokół”. W późniejszym czasie utworzono również sekcję narciarską.

Kartuski „Sokół” od początku swego istnienia był inicjatorem i organizatorem imprez sportowych i kulturalno- oświatowych. Nie było rocznicy narodowej, święta państwowego, czy kościelnego obchodzonych bez udziału TG „Sokół” – rozgrywanych meczów piłkarskich, czy popisów gimnastycznych i lekkoatletycznych. Najbardziej widoczna wśród mieszkańców miasta była właśnie drużyna piłkarska, która tylko w roku 1926 rozegrała 13 spotkań, z których 6 wygrała.

W kolejnych latach powstały kolejne sekcje m.in. kręglarska, strzelecka, kolarska i pływacka.

W początkowym okresie istnienia Klubu tj. w okresie lat 20-tych XX wieku  mecze mistrzowskie rozgrywano na boisku stworzonym z polany leśnej usytuowanym na Wzgórzu Wolności koło leśnictwa Bilowo.

W 1927 roku kartuskie TG „Sokół”  zostało włączone do powołanego w tym czasie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Kościerzynie.

TG „Sokół”  było organizacją ogólnokrajową działającą o jednolity, ogólnie przyjęty statut. Celem jego było fizyczne wychowanie młodzieży w duchu olimpizmu i patriotyzmu.

Poszczególne Gniazda i Okręgi  TG Sokół organizowały atrakcyjne „Zloty” ze zróżnicowanymi organizacjami. W Kartuzach takie imprezy w owym czasie mogliśmy przeżywać dwukrotnie, bo w 1931 i 1935 roku.

W latach 1935-1936 notuje się zwiększone zainteresowanie sportem, głównie piłki nożnej wśród młodzieży. Dzieje się to w wyniku widocznego rozwoju bazy, a szczególnie oddania w 1935 roku wielofunkcyjnego stadionu miejskiego w Kartuzach przy ul. 3-go Maja, gdzie do dnia dzisiejszego Cartusia rozgrywa swoje mecze.

Obiekt ten wyposażono wówczas w boisko do gry w piłkę nożną, boiska do małych gier (siatkówka, koszykówka), dwa korty tenisowe, komplet urządzeń do lekkoatletyki z 400-tu metrową, 4 torową bieżnią, 50-cio metrową strzelnicę, obwałowaną na wysokość 4 m z trzech stron. Przy bramie znajdował się drewniany domek z kioskiem, kasą oraz zadaszonym tarasem wyposażonym w stoły i ławki. Drewniana trybuna oraz domek z szatnią i pomieszczeniem gospodarza dopełniał całość obiektu.

Stadion był ogrodzony, od strony lasu płotem z elementów betonowych,      zaś od ulicy 3-go Maja siatką metalową z żywopłotem. Wielofunkcyjność tego obiektu sprawiała szerokie zainteresowanie i kiedy pogoda dopisywała, korzystano z niego codziennie. Liczni spacerowicze obserwowali jak w kilku miejscach i różnych dyscyplinach ćwiczono jednocześnie.

Dynamiczny rozwój miasteczka powiatowego przerwał wybuch drugiej wojny światowej, w trakcie której z oczywistych wzgledów wszystko, w tym sport przestało istnieć.