7 maja ubiegłego roku odsłonięto ten oto obelisk poświęcony ofiarom II wojny światowej z terenu naszej parafii. Monument poświęcił Jego Ekscelencja Ks. Bp Wiesław Mering – syn tej ziemi. To wydarzenie poprzedziły żmudne badania historyczne, których zadaniem było nie tylko ustalenie bohaterów tego czasu, ale także – na ile to w ogóle możliwe - w miarę pełnych dziejów Banina i okolic.
Gdyby przyjąć za początek wsi pierwszą o niej wzmiankę wówczas możemy mówić o co najmniej 740 latach historii Banina. To szmat czasu i sporo trudnych, ale też pięknych wydarzeń, tym bardziej, że początki tej wsi wiążą się z chlubną historią naszych gdańsko-kaszubskich książąt, konkretnie Mestwina II, syna Wielkiego Świętopełka.
Te najważniejsze ustalenia ujmuje tablica, którą dziś chcemy odsłonić i poświęcić. Informuje ona nas o jakże ważnej roli zakonników cystersów oliwskich, którzy zasiedlali ten teren, chrystianizowali, stworzyli wspólnotę wsi, rozwijali ją gospodarczo, budowali obiekty folwarczne, w tym także pierwszy kościółek. Na zdjęciu, które jest skanem fragmentu XVII-wiecznej wizytacji biskupiej, jest precyzyjna informacja o istniejącej na początku XV wieku kaplicy pw. św. Michała, którą z trudem zbudowali mieszkańcy wsi pod cysterskim okiem, a błyskawicznie spalili najeźdźcy.
Inne – bardziej współczesne - zdjęcie ukazuje nieistniejący, bo spalony przez wojska sowieckie – budynek szkolny w Rębiechowie.  Są na nim dzieci z lat 30-tych ubw. Ufam, że obecni mieszkańcy poradzą sobie z rozpoznaniem swoich rodziców i dziadków. Niechaj to będzie także forma społecznego zadania, wynikającego z zaistnienia tej tablicy, poza oczywiście poznawaniem własnej historii, czyli kształtowaniem dumnej tożsamości opartej na kaszubskich korzeniach, co najpełniej wyraża największe zdjęcie z przedwojennych zwycięskich dożynek wojewódzkich w Kartuzach.
Naszą ideą jest kontynuacja rozpoczętego dzieła. W przyszłości powinny powstać kolejne tablice w parku, może w miejscu dawnego kościółka, pewnie przy obecnej świątyni i zapewne jeszcze w innych historycznie ważnych punktach.
To są korzenie odwiecznych mieszkańców naszych wsi, to jest też zakorzenianie się nowych mieszkańców. A z korzeni czerpiemy siłę do budowania dobrej wspólnoty.

Program uroczystości patriotycznej przy obelisku z odsłonięciem tablicy o dziejach Banina

29 października 2023 r.

10.00 – msza święta z liturgią słowa w języku kaszubskim, kościół w Baninie

11.00 - przemarsz do obelisku pamięci ofiar hitleryzmu i stalinizmu
11.15 – uroczystość religijno - patriotyczna
- hymny polski i kaszubski
– powitanie – Bogumiła Ropel, prezes ZKP Banino
- wystąpienie związane z historią Banina – E. Pryczkowski
- odsłonięcie i poświęcenie tablicy
– modlitwa w intencji ofiar II wojny światowej z Banina i okolic – ks. proboszcz J. Kucharski
- wystąpienie okolicznościowe – burmistrz Wojciech Kankowski
- złożenie kwiatów pod obeliskiem
- zamknięcie spotkania