Pierszô stacjô

Skazywanié na smierc

Jezë, na smierc skôzywóny. Tedë w Jeruzalëmie i dzysô kòżdégò dnia na Kaszëbach. Dôj nama zrozmiec, że wiedno, czej òdwrôcómë zdrok i ùcékómë, czedë chtos òbrôżô Cebie abò Twój Kòscół, téż dôwómë na Ce wërok. Czedë nie widzymë krziwdë, jakô je robionô jinym, skôzywómë jich na smierc. I czedë nick nie robimë, żebë retac kaszëbsczé wôrtnotë òpiarté na wierze, skazywómë na smierc téż Tegò, chtëren nama je òfiarowôł.

Jesmë nawetka gòrszi jak ti żëdzë, co òbsądzëlë Christusa dwa tësące lat temù. Bò òni nie wiedzelë, co robią. Më wiémë…

Drëgô stacjô

Branié krziża

Jezë, z cãżczim krziżã na remionach. Tim włożonym przez rzimsczich żôłniérzów i tim, jaczi wkłôdają na Ce tak czãsto Kaszëbi. Dôj nama łaskã zrozmieniô, że jeżlë òdrzucywómë swòje codniowé krziże, to Të mùszisz niesc je za nas. Czej ùcékómë przed cerpienim dlô Bòżégò Królestwa, chtos jinszi mùszi cerpiec dëbelt. Czej më nie robimë nick dlô retaniô kaszëbiznë, jinszi mùszą wząc to na se.

Bóg dôł nama wòlnotã. To jeden z nôwiãkszich darënków òd Stwórcë. Dzãka temù mòżemë całé żëcé ùcekac òd krżiża, òd robòtë i òd òdpòwiedzalnoscë, ale czë na tim zanôlégô bëcé dobrim chrzescëjónã i Kaszëbą?

Trzecô stacjô

Pierszi ùpôdk

Jezë, leżący w pichù drodżi w Jeruzalem. Ùpôdôsz na samim zôczątkù. Wierã nie dozdrzôł jes na czas jaczégòs kamiénia pòd swòjima nogama, a mòże côrnął jes ò jakąs złoslëwie wëstawioną nogã…

Dôj mie cwiardo chòdzëc pò zemi i nie wierzëc, że jem lepszi òd jinëch. Czedë bãdą mie chwôlëc i bic brawa, dôj mie òstrzegã, że czas zmienic towarzëstwò. Kò do Ce w Palmòwą Niedzelã téż wòłelë: „Hosanna”, a piãc dni pózni: „na krziż”!

Czedë bãdą gadac, że sã pòswiãcywóm dlô wiarë abò dlô kaszëbiznë, zeslë mie bòlesny ùpôdk, bò lepi leżec pòkórnym w pichù drodżi, jak z głową wësok pòdniosłą czëc sã lepszim òd jinëch.

Czwiôrtô stacjô

Matka

Jezë, spòtikającë na swòji òstatny drodze kòchającą Matkã. Dzãkujemë Tobie, że dôł jes nama swòjã Mëmkã i téż nasze kaszëbsczé Matczi. Dzãkã za jich miłotã, za to, że przekôzałë nama wiarã w Cebie i miłotã do naji zemi, tradicji, jãzëka… Rozmiszlającë nad tą stacją mùszimë równak przeprosëc za te białczi, co ze swiądą òdrzucywają pòwòłanié do bëcô matkama i za chłopów, chtërny nie chcą brac na se òdpòwiedzalnotë za nowé żëcé. Przeprôszómë za wszëtczé zabité na Kaszëbach dzecë i za to, że nick jesmë nie zrobilë, żebë do tegò nie dopùscëc. Më wszëtcë jesmë temù winny. Mòże nawetka barżi jak te młodé białczi, chtërne tak letkò pòtãpiwómë.

To nas, jak czedës Kajina, zapitô Bóg: dze je twój brat, dze je twòja sostra, jakô nigdë sã nie ùrodzëła, bò të w niczim jes ji nie pòmógł?

Piątô stacjô

Szëmón

Jezë, brëkùjący pòmòcë, Të wiész, że letkò je pòmagac lëdzóm, czej spòdzéwómë sã za to nôdgrodë abò lëdzczégò ùwôżaniô. Szëmón òstôł równak przëmùszony do pòmòcë skôzónémù na smierc. Ni mógł wiedzec, że to dô mù wieczny môl w historie swiata. Wôrt ò tim pamiãtac, czedë bãdzemë mielë leżnosc kòmùs pòmagac. Czasã sygnie nawetka jedno dobré słowò, żebë stac sã Cyrenejczikã.

Dzysô czãsto czëjemë, że darmôk nick sã nie dôwô, że za wszëtkò mùsz je zapłacëc. Më téż nie jesmë wòlny òd taczégò mësleniô. Ale na Kaszëbach òd stalatów pòwtôrzô sã słowa: Bóg zapłac. Bò to prawie Bóg, a nié lëdze, nôlepi zapłacy za kòżdi dobri uczink. Tegò ùczi historiô Szëmóna z Cyrenë.

Szóstô stacjô

Werónika

Jezë, ùczisz naju, że òtrzec twôrz drëdżégò człowieka to zadanié nié blós dlô Weróniczi, ale dlô kòżdégò z nas. Dzysô wiele lëdzy nie wié, jak wëzdrzi jich prôwdzëwô twôrz. Nie wiedzą, chto òni są, bò barżi jak w swòje serce zdrzą na to, co gôdają jiny i co pòkazywają jima w mediach. Tam nie dô sã nalezc swòjégò òbliczô. Słowa celebritów i serialowëch gwiôzdków, jaczi mają cos do rzekniãcô na kòżdą témã, są leno pùstima pludrama. Prôwdë ò sobie mùszimë szëkac w sobie, w naji familie, w Kòscele, w swòjich kaszëbsczich tradicjach…

A czedë ju nalézemë swòjã twôrz, doznajemë sã, że baro szlachùje òna za Jezësowim òdbicym òstawionym Werónice. Kò wszëtcë jesmë stwòrzony na Jegò òbrôz.

Sódmô stacjô

Drëdżi ùpôdk

Jezë, zôs pôdający na Krziżewi drodze. Tą razą wstac je ju wiele gòrzi. Ùmãczenié je wiãkszé jak na pòczątkù, a niezgara lëdzy, chtërny jidą za Tobą, òdbiérô całą mòc i chãc do biôtczi. Prosymë, żebësmë nigdë nie bëlë, jak ti, co szlë za Jezësã. Żebësmë bëlë òpiarcym, a nie gasëlë dëcha ù jinëch.

Czedë widzymë, jak chtos òddôwô serce dobri sprawie, ni mòżemë gadac – „A za czim to robisz? Wez lepi pòmëslë ò se”. Taczich lëchëch dorôdców na Kaszëbach je za wiele. Sami nima jesmë wiele razy.

Żelë chtos kòżdą chwilã pòswiãcywô dlô przëzarobieniô dëtka, zdrzimë na niegò z ùwôżanim i tłómaczimë, że to znanka kaszëbsczi robòcoscë. Czedë równak chtos òddôwô swój czas dlô jinëch, dlô Kòscoła, dlô kaszëbiznë, stôwô sã w najich òczach dzywny. A czej mù sã cos nie ùdô, czej ùpadnie, jak Jezës na krziżewi drodze, nie pòdómë mù rãczi z pòmòcą, le ze zgardą smiejemë sã z jegò ùdbów i pragniączków. Taczi naszi pòstawë chcemë sã wëstrzegac.

Ósmô stacjô

Płaczącé białczi

Jezë, chtëren òbùdzył jes lëtosc w sercach białków, naùczë nas płakac tedë, czej je to brëkòwné. Bò letkò przëchôdają nama do òczów łizë, czedë tracymë materialné dobra, a nad dëchòwima nie płaczemë wnetka nigdë. Rozmiejemë z płaczã mòdlëc sã ò zdrowié, ò dłudżé żëcé, ò dobrą robòtã, ale wiele mni mómë w se gòrlëwòscë w mòdlëtwie ò zbawienié i ò żëcé zgódné z przëkôzaniama.

Mòże niejeden z nas wëcësnie z serca łizë nad ùmãczonym Jezësã, ale czej wrócymë dodóm, dali bãdzemë żëc, jakbë nigdë nie bëło Jegò krziżewi drodżi. Jakbë nigdë nie padłë słowa: „Nie płaczta nade mną, le nad sobą i nad wajima dzecama”.

Dzewiątô stacjô

Trzecy ùpôdk

Jezë, to wierã je ju kùńc. Ni ma nôdzeji na pòwstanié. Nodżi ju nie słëchają, ùmãczoné cało mësli leno ò tim, żebë òstac na zemi i nick ju nie czëc.

Më téż nierôz bãdzemë tak leżec. Pò lëdzkù zdawac sã bãdze, że wszëtkò sã skùńczëło. Całô biôtka ò chrzescëjańsczé wëchòwanié dzecy, ò ùchòwanié kaszëbiznë, ò swòje zbawienié… Wszëtkò darmôk.

Dôj nama, Jezë, w taczich chwilach mòc, jakô Tobie pòmògła wstac z trzecégò ùpôdkù. Czasã je tak, że ju leno Të mòżesz cos zrobic. Nama òstôwô leno pòwtôrzanié: „W Twòjich rãkach je dobëcé naji sprawë. Widzysz mòje ùmãczenié, mój żôl… Sprawi cud”.

Dzesątô stacjô

Bez ruchnów

Jezë, cerpiący za bezwstid Kaszëbów, nie gòrzë sã na naju, le pòmòżë dobëc w miónkach ò czëstosc. Przeprôszómë za to, że zdradów, pòrnografie, bezsromòtnégò gôdaniô je ù nas tak wiele. Rôd słëchómë, że Kaszëbi trzimają z Bògã, ale to corôz czãscy leno słowa.

Chtos pòwié, że ni mòże bëc jinaczi, bò całi swiat je dzysô tak ze sobą sparłãczony, że nie dô sã bëc jinszim. Równak to nié swiat bãdze sądzony za naje grzechë, leno më. I globalizacjô nie bãdze tłómaczenim. W czasach Jezësa téż nie felowało grzészników, ale wôrt naji pamiãcë są leno ti, co rozmielë jic procëm swiatu.

Jedenôstô stacjô

Przëbicé do krziża

Jezë, sparłãczony gòzdzama z drzewã krziża. Ùmãczony, zgardzony, òdrzucony przez swòjich. Ni môsz ju nick, wzãlë Cë nawetka ruchna. Òstôł Tobie leno ten krziż.

Dôj nama zrozmiec, że to prawie je droga do dobëcô. Òstawic wszëtkò i òstac blós z krziżã. Bãdze nama żôl materialnëch dobrów, lëdzczégò ùwôżaniô, dobrégò słowa, ale jinaczi nie dińdzemë do célu. Mùszimë tak pòkòchac krziż i Jezësa, żebë ta miłota zastąpiła wszëtkò jinszé, czedë przińdze czas na òstateczną decyzjã: jic za Nim czë próbòwac służëc równoczasno Bògù i mamónie.

Dwanôstô stacjô

Smierc na krziżu

Jezë, zdrzódło wszelejaczégò żëcô. Jak to mòżlëwé, że Ten, co dôł dech kòżdémù stwòrzeniu, sóm òprzestôł òddëchac? Jak lëdze, dlô jaczich zdzejôł jes tëli dobra, mòglë ce zabic? Dlôcze lëdze wcyg nikwią to, co dôwô jima żëcé? Dlôcze më, Kaszëbi zabijómë Cebie swòjima grzéchama? Dlôcze zabijómë swój jãzëk i tradicje, jaczé bëłë spòdlim żëcégò najich òjców i matków?

Môsz, Jezë, zamkłé òczë, ale widzysz z krziża, co sã stało z Twòją nôùką w Kartuzach, Kòscérznie, Pùckù, Wejrowie, Gduńskù… Môsz przebité serce, ale wcyg bije òno chùtkò z żôlu nad tim, jak tracymë naje żëcé. I wcyg Twòje ùszë czëją, że jedurną òdpòwiedzą na wszëtczé prosbë ò pòprawã, są naje słowa: „Krew Jegò na nas i na nasze dzecë”.

Trzënôstô stacjô

Zdjãcé z krziża

Jezë, wiérny drzewù krziża jaż do smiercë. Dopiérze terô, czej w Twòjim cele ni ma ju żëcégò, przëszedł czas na òddzãkòwanié z tima drzéwianyma balkama. Òb czas ti stacji chcemë przeprosëc za to, że nie rozmiejemë bëc wiérnyma jak Të. Za to, że słowa „jaż do smiercë” corôz czãscy na Kaszëbach znaczą „jaż mie sã sprzikrzi”. Za to, że nie jesmë wiérny swòji mòwie, tradicjóm starków, nôùce Kòscoła, dobrim pòstanowienióm.

Chcelë bësmë tuwò, na swiónowsczi zemi, przësëgnąc, że to sã òd dzysô zmieni. Że widzącë Twòje ùmãczoné cało, na nowò przemëslimë so znaczënk słowa: wiérnosc. Leno pò tëli zdradach, më sami nie jesmë ju w sztãdze ùwierzëc w naje przërzeczenia. Mòże të, Jezë, jesz rôz nama ùwierzisz i pòmòżesz? Bò bez Cebie nick ni mòżemë zrobic.

Sztërnôstô stacjô

Pògrzéb

Jezë, òddóny zemi, jaką jes stwòrził. Naùczë nas mni płakac na pògrzebach, a barżi pò kòżdim grzéchù. Bò smierc cała nie je tak bòlesnô, jak smierc dëszë. Smierc dobrégò człowieka je ùkòrunowanim jegò zemsczi biôtczi, chwilą òdebraniô nôdgrodë. Grzéch nie je nôdgrodą dlô nikògò. Cerpi przez niegò człowiek, cerpią ti, co pò prôwdze gò kòchają i cerpi Bóg, jaczi gò stwòrził dlô dobra.

Wiémë, że nie dô sã do kùńca wërzëcëc grzéchu z serca człowieka, ale chcemë chòcle prosëc ò prôwdzëwi żôl. Mòże to sygnie, żebë w dniu swòji smiercë czëc te same słowa, co dobri zleczińca pò prawi stronie Jezësa: Jesz dzys bãdzesz ze mną w raju.

Piãtnôstô stacjô

Zmartwëchwstanié

Jezë, chtëren môsz mòc nad smiercą. Sprawi, żebë jesmë rozmielë dobëc nad tim wszëtczim co zabijô nas, naje familie, najã kaszëbską tatczëznã. Nie zrobimë tegò swòjima sëłama. Bez Cebie mòżemë miec nôdzejã leno na smierc. Dzãka Tobie i Twòji krziżewi drodze wszëtkò je mòżlëwé. Chòcbë wszëtcë wkół gôdelë, że nie je wôrto, że służimë przegróny sprawie, że naji zómk je trzë trãple pòd zemią, z Tobą wszëtkò dô sã òdmienic. Tak jak dało sã zmienic smierc w żëcé, a grobòwi kam smùtkù i żałobë w jastrowi kam redotë i nôdzeji!

Bòże swiãti, Bòże mòcny, Swiãti i Niesmiertelny, zmiłuj sã nad nama, nad Kaszëbama i nad całim swiatã.