FELIKS LEWIŃSKI - BURMISTRZ KARTUZ W LATACH 1935 – 1939 I 1945 – 1949

   OJCIEC MIASTA Z PRAWDZIWEGO ZDARZENIA

A BYŁO TO 80 LAT TEMU…

Norbert Maczulis

   Generał Władysław Sikorski był żołnierzem i politykiem okresu drugiej Rzeczypospolitej i drugiej wojny światowej. Uczestniczył w walkach w wojnie polsko-bolszewickiej 1919 -1921. Po wyborze i rychłej śmierci, zabójstwu, pierwszego Prezydenta RP Gabriela Narutowicza w 1922 r., w okresie powstałego kryzysu w Polsce i obawie nasilenia dalszych mordów politycznych, gen. Sikorski został premierem i ministrem spraw wewnętrznych.

   W tym też okresie, w dniu 29 marca 1923 r. podpisał Kartuzom prawa miejskie. Stąd też dla dziejów Kartuz jest osobą zasłużoną.

   W kwietniu 1923 r. gen. Sikorski wraz z rządem przybył do Kartuz. „Świeżo upieczone” miasto odwiedził też wówczas po raz pierwszy Prezydent RP Stanisław Wojciechowski. Najwyższe władze RP zmierzały do budującego się portu w Gdyni.

   Po wybuchu drugiej wojny światowej gen. W. Sikorski stanął na czele emigracyjnego rządu polskiego we Francji, a następnie w Wielkiej Brytanii. Zginął tragicznie w wypadku samolotowym, należącym do RAF, samolocie bombowym B – 24 „Liberator” na Gibraltarze. Jego zwłoki sprowadzono do Wielkiej Brytanii do portu wojennego w Plymouth na polskim okręcie – niszczycielu „Orkan”, następnie przetransportowane i złożone na cmentarzu polskich lotników w Newark k. Nottingham. Następnie ekshumowane i 17 września 1993 r. złożone w krypcie na Wawelu w Krakowie, gdzie spoczywa.

   „MYŚMY SĄ OD ROMMLA”

   POLSCY ŻOŁNIERZE Z DEUTSCHES ARFIKA KORPS FELDMARSZAŁKA ERWINA ROMMLA W POLSKICH SIŁACH ZBROJNYCH W 1946 R. W ANGLII

Franciszek Skibiński rozpoczął służbę w 1917 r. w 1 Pułku Ułanów Krechowieckich, gdzie poznał Władysława Andersa (późniejszego generała). Był uczestnikiem walk z bolszewikami.

Później był wykładowcą w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu.

We wrześniu 1939 r. mjr Skibiński był szefem sztabu płk. Stanisława Maczka w 10 Brygadzie Pancerno-Motorowej Armii „Kraków”. Ciekawostką jest fakt, iż była to jedyna jednostka w WP, która posiadała identyczne hełmy, jakie posiadał hitlerowski Wehrmacht.

Po wkroczeniu Sowietów na ziemie polskie, wraz z płk. Maczkiem przedarli się na Węgry, a następnie do Francji, a potem do Anglii.

W okresie wojny walczył w stopniu płk. w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, w 1 Dywizji Pancernej pod dowództwem gen. Maczka.

W 1947 r. zdecydował się na powrót do Polski, gen. Maczek pozostał na emigracji.

Już w randze generała w 1951 r. aresztowany w tzw. „spisku generałów”, po procesie skazany w 1952 r. przez sąd wojskowy na karę śmierci za zdradę Ojczyzny i szpiegowanie na rzecz Wielkiej Brytanii.

Aleksander Zawadzki – Przewodniczący Rady Państwa zmienił wyrok, skazując go na dożywocie. Najwyższy Sąd Wojskowy po ponownym rozpatrzeniu sprawy uniewinnił gen. Skibińskiego i wielu innych oficerów WP.

Ale na 40 oskarżonych w tym procesie generałów na 20 wykonano wyrok śmierci. Ich katów sądowych nigdy nie skazano. Byli ponad prawem. I są do dzisiaj…