W rocznicę 900 lecia śmierci św. Brunona przypadającej w 2001 r., w dniu 16 sierpnia tegoż roku, władze samo-rządowe Kartuz – Burmistrz Gminy Kazimierz Borzestowski oraz Przewodniczący Rady Miejskiej Henryk Pietras w imieniu kartuskiej Rady Miejskiej wystąpili do J. E. Ks. Biskupa Pelplińskiego Jana Bernarda Szlagi z prośbą o podjęcie starań ustanowienia św. Brunona – pierwszego kartuza – patronem Miasta Kartuzy.
Pismem z dnia 17 grudnia 2001 r. Jego Ekscelencja Ks. Biskup Pelpliński Jan Bernard Szlaga wystąpił z prośbą w tym względzie do Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentu w Rzymie.
W dniu 10 stycznia 2002 r. Kongregacja wystawiła Dekret ustanawiający św. Brunona patronem miasta Kartuzy, a następnie przesłała go ze Stolicy Apostolskiej do Kurii Biskupiej w Pelplinie.
Prośba samorządu kartuskiego została uwzględniona przez zwierzchników Kościoła w Rzymie. Św. Bruno z Kolonii był patronem kartuskiej parafii p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Z dniem 10 stycznia 2002 r. jest również patronem miasta Kartuzy.
W dniu 4 czerwca 2002 r. Dekret Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentu w Rzymie został przekazany władzom miejskim w Kartuzach. Oryginał Dekretu pozostał u władz kościelnych, zaś kserokopia wystawionego po łacinie oraz w tłumaczeniu polskim dokonanym i sygnowanym podpisem i pieczęcią ks. Biskupa Jana Bernarda Szlagi przekazana została podczas uroczystej Mszy Św. celebrowanej przez ks. Biskupa J. B. Szlagę w Kolegiacie kartuskiej władzom miasta. Obecnie znajduje się ona na wystawie historycznej w Muzeum Kaszubskim im. Franciszka Tredera w Kartuzach.

2. Uroczystości świeckie i kościelne w Kartuzach w dniu 4 czerwca 2002 r.

Głównym organizatorem i odpowiedzialnym za przebieg uroczystości z ramienia Burmistrza Gminy Kartuzy i Przewod-niczącego Rady Miejskiej był Autor tej pracy. Było to dla nas – i dla Muzeum Kaszubskiego im. F. Tredera – wielkie wyzwanie i zaszczyt. Muzeum bowiem miało sposobność pozytywnie zaistnieć w środowisku kartuskim oraz w regionie pomorskim i uświadomić społeczności lokalnej i zaproszonym gościom swe znaczenie – misję dziejową. Była to rzecz niepodważalna – muzeum skojarzone z patronem miasta.
Nie jest rzeczą codzienną przygotowanie tak ważnej i pod-niosłej uroczystości. Mając daleko idące pełnomocnictwa Burmistrza Gminy Kartuzy K. Borzestowskiego przystąpiliśmy do działania. Pierwszym punktem pracy było powiadomienie mediów oraz wykonanie plakatów i ich kolportaż, by informacje o tym ważnym dla miasta i jego mieszkańców wydarzeniu dotarły do mieszkańców.
Następnie, po dokonaniu wszelkich formalności – roze-słaniu ponad 150 zaproszeń, zaproszeniu pocztów sztanda-rowych, mediów, zorganizowaniu obiadu (230 porcji) dla gości, wystroju sali obrad z okoliczną wystawą, zaproszenia orkiestry dętej Ochotniczej Straży Pożarnej w Kartuzach i kapeli kaszubskiej „Kapeli Kazika” Kazimierza Brylowskiego, odno-wienia Kaplicy św. Brunona, przygotowania marmurowej tablicy okolicznościowej, wreszcie przygotowania sali dla gości w Domu Rzemiosła, itd. – oraz szeregu uzgodnień organiza-cyjnych dotyczących zabezpieczenia ruchu drogowego oraz bezpieczeństwa – ze Strażą Miejską, Komendą Powiatową Policji, Państwową Powiatową Strażą Pożarną, Kartuskim Przedsiębiorstwem Oczyszczania – przygotowaliśmy przebieg uroczystości.

Opracowany scenariusz przedstawiał się następująco:

Program uroczystości – 4 czerwiec 2002 r. (wtorek)

Uroczysta Sesja Rady Miejskiej
z okazji nadania miastu Kartuzy
patrona św. Brunona w 900-lecie śmierci – godz. 15.00

1. Odśpiewanie Hymnu Państwowego
2. Odśpiewanie Hymnu Kaszubskiego – Tam gdzie Wisła...
3. Uroczyste otwarcie sesji przez Przewodniczącego Rady Miejskiej Henryka Pietrasa
4. Odegranie hejnału miasta Kartuz
5. Referat okolicznościowy „Św. Bruno założyciel zakonu kartuzów i jego idea duchowa na ziemi kaszubskiej” – starszy kustosz – dyrektor Muzeum Kaszubskiego im. Franciszka Tredera w Kartuzach mgr Norbert Maczulis
6. Odczytanie i podjęcie uchwały przez RM potwierdzającej nadanie miastu patrona św. Brunona – Henryk Pietras
7. Wystąpienia gości
8. Występ Chóru „Cartusia” pod dyrekcją Małgorzaty Kuchtyk
9. Zamknięcie sesji – Henryk Pietras
10. Zbiórka pocztów sztandarowych przed Urzędem Gminy o godz. 16.15.
11. Przemarsz gości i pocztów sztandarowych przez miasto do Kolegiaty
– powitanie ks. Biskupa prof. dr hab. Jana Bernarda Szlagę
– złożenie kwiatów przy Figurze św. Brunona przez burmistrza i przewodniczącego Rady Miejskiej
12. Uroczysta Msza św. w Kolegiacie p.w. WNMP. godz. 17.00
13. Poczęstunek w Domu Rzemiosła.

Uroczystości przebiegły zgodnie z przyjętym harmono-gramem z jednym wyjątkiem, a mianowicie Chór „Cartusia” pod dyrekcją Małgorzaty Kuchtyk, wystąpił wcześniej niż zaplanowaliśmy i dał swój koncert z pieśniami chóralnymi przed naszym wystąpieniem, co wprowadziło zebranych na sali radnych i zaproszonych gości w nastrój średniowiecza.
Prowadzeniem uroczystości zajął się Przewodniczący Rady Muzeum Kaszubskiego im. Franciszka Tredera w Kartuzach Edmund Lewańczyk, który występując w stroju kaszubskim, rozpoczął Uroczystą Sesję wprowadzając na Salę Obrad poczty sztandarowe, a następnie dał komendy do odśpiewania hymnów. Następnie oddał głos Przewodniczą-cemu Rady Miejskiej Henrykowi Pietrasowi.
Wśród gości, którzy zabierali głos wymienić należy dyrektor Biura Marszałka Sejmu Macieja Płażyńskiego – która odczytała list Marszałka, posłankę Dorotę Arciszewską-Mielewczyk, Starostę Kartuskiego Janinę Kwiecień, Przewod-niczącego Rady Powiatu Zbigniewa Roszkowskiego, dele-gację z partnerskiego miasta Kartuz - Duderstadt, Edmunda Lewańczyka – Przewodniczącego Rady Muzeum Kaszubskiego, który jako jedyny wypowiadał się po kaszubsku, prezydentów miast z Trójmiasta i burmistrzów Kościerzyny i Bytowa – miast współpracujących z Kartuzami.

Po zamknięciu sesji nastąpiła zbiórka zebranych przed Urzędem Gminy w Kartuzach, zaś burmistrz K. Borzestowski i organizator uro-czystości udzielali wywiadów przed kamerami TVP oraz rozgłośni radiowych.
Po uformowaniu zebranych, przy dźwiękach orkiestry OSP Kartuzy, pochód ruszył deptakiem na Rynek, a następnie ulicami T. Kościuszki i 3 Maja dotarł do Kaplicy św. Bru-nona, znajdującej się przy Placu św. Brunona. Tam zebrani oczekiwali na przybycie ks. Biskupa Jana Bernarda Szlagi.
Dalszą uroczystość – w asyście E. Lewańczyka – poprowadziliśmy przy Kaplicy św. Brunona, wg ustalonego scenariusza, który zacytujemy w oryginale – dziś już historycznym – przygotowanym w czerwcu 2002 r.:
„Oczekujemy na przybycie Jego Ekscelencji ks. Biskupa Pelplińskiego Jana Bernarda Szlagi. W oczekiwaniu na Jego Ekscelencję, proszę orkiestrę o odegranie pieśni religijnych do chwili przybycia ks. Biskupa.

Przyjazd Biskupa.

Serdecznie witamy Jego Ekscelencję ks. Biskupa Jana Bernarda Szlagę. Ekscelencjo – serdecznie witamy przy Kaplicy św. Brunona – patrona miasta Kartuzy. Proszę orkiestrę o odegranie Hymnu Państwowego (1 zwrotka).

Proszę Pana Przewodniczącego Rady Miejskiej Henryka Pietrasa i Burmistrza Gminy Kartuzy Kazimierza Borzestowskiego o odsłonięcie tablicy pamiątkowej, a orkiestrę o odegranie pieśni „Pod Twą Obronę” (2 zwrotki).

Proszę Jego Ekscelencję ks. Biskupa Pelplińskiego Jana Bernarda Szlagę o poświęcenie tablicy pamiątkowej

Cisza - moment poświęcenia

Wielki Bóg zapłać Ekscelencji za poświęcenie tablicy pamiątkowej. Proszę orkiestrę o odegranie „Pieśni o św. Brunonie”, a delegacje o składanie kwiatów (3 razy). Proszę orkiestrę o kontynuowanie przemarszu do Kolegiaty. Wszystkim dziękuję i wielki Bóg zapłać”.
Dalsza część uroczystości odbyła się w Kolegiacie p.w. WNMP. Odprawiona została Msza Św. celebrowana przez Jego Ekscelencję Biskupa Pelplińskiego prof. dr hab. Jana Bernarda Szlagę w asyście 24 księży kanoników (12 honorowych i 12 gremialnych) Kapituły Kolegiackiej Kartuskiej. Na uroczystej sesji Rady Miejskiej nie zabrakło kartuskich proboszczy - ks. prałata dr Henryka Ormińskiego i ks. prałata i dziekana mgr Tadeusza Misiornego. Obaj od dnia 1 lipca 2003 r. przeszli w stan spoczynku. W styczniu 2005 r. ks. H. Ormiński zmarł i pochowany jest na kartuskim cmentarzu.
Homilię okolicznościową w Kolegiacie wygłosił ks. prof. Jan Bernard Szlaga, który podał informacje o św. Brunonie i zakonie kartuzów we Francji i na świecie.
Przed zakończeniem Mszy Św. ks. prałat prepozyt Kapituły Kolegiackiej Kartuskiej i kanclerz Kurii Biskupiej mgr Wojciech Kasyna odczytał tekst dokumentu Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentu w Watykanie ustanawiającego św. Brunona patronem Kartuz w oryginale (po łacinie) oraz w tłumaczeniu na język polski. Ks. Biskup Szlaga przekazał dokument Burmistrzowi Gminy Kartuzy K. Borzestowskiemu oraz obraz św. Brunona – Patrona Kartuz.
Burmistrz K. Borzestowski wraz z Przewodniczącym H. Pietrasem uroczyście podziękowali ks. Biskupowi za jego starania u władz w Watykanie i przekazali dar w postaci dwu-tomowych „Dziejów Kartuz” oraz innego upominku.
Po zakończeniu uroczystej Mszy Św. zebrani przeszli do Domu Rzemiosła na wspólny posiłek, który spożyli przy dźwiękach kapeli kaszubskiej „Kapeli Kazika” Kazimierza Brylowskiego z Łączyńskiej Huty (miejscowości, w której urodził się Franciszek Treder – założyciel i patron Muzeum Kaszubskiego).
W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele kartuskich władz samorządowych: gminnych i powiatowych, delegacja partnerskiego miasta Kartuz – Duderstadt z Niemiec, przedstawiciele gmin ościennych, posłowie, przedstawiciele ugrupo-wań politycznych, radni miejscy i powiatowi, przed-stawiciele miejscowych firm i zakładów pracy, dyrektorzy szkół, instytucji kultury, urzędnicy gminni, strażacy oraz mieszkańcy miasta.
Okolicznościową tablicę pamiątkową zamieszczoną przy Kaplicy św. Brunona ufundował Bogdan Górski – właściciel kartuskiej firmy „ Pb Górski”, wystroju kaplicy dokonała „Kwiaciarnia Zaremba” z Kartuz, zaś wystroju sali obrad Urzędu Gminy dokonała „Kwiaciarnia Goździk” z Kartuz.