W III kwartale 1973 roku Rada Nadzorcza i Zarząd WZGS w Gdańsku podjęli uchwałę o powołaniu w skali województwa Powiatowe Gminne Spółdzielnie i likwidacje PZGS, a hurtownie powiatowe jako oddziały postanowiono przyłączyć do Zakładu Handlu WZGS. Celem tych zmian było usprawnienie organizacji pracy i zarządzania w spółdzielniach a przede wszystkim poprawę działalności zaopatrzenia, produkcji i wyników finansowych. Podjęte uchwały przekazano do realizacji GS i PZGS w powiatach. Przedstawione zmiany modelowe były przedmiotem porządku obrad Rady Nadzorczej PZGS w Kartuzach w dniu 13 października 1973 roku. Podjęto uchwałę o powołaniu Powiatowej Spółdzielni w Kartuzach.

W realizacji omawianych uchwał w I kwartale 1974 roku na terenie całego województwa gdańskiego nastąpiła znaczna reorganizacja spółdzielczości "Samopomocy Chłopskiej”. Na podstawie uchwał Walnych Zebrań Przedstawicieli z dnia 21-02-1974 w GS Sierakowice z dnia 22-02-1974 w GS Chmielnie, z dnia 23-02-1974 w GS Żukowie, z dnia 01-03-1974 w GS Klukowej Hucie, oraz dnia 02-03-1974 w G8 Kartuzach jako spółdzielnia przejmująca, została powołana jedna Gminna Spółdzielnia "Samopomoc Chłopska" w Kartuzach na powiat kartuski. Wybrano w dniu 03.03.1974 również nową Rade Nadzorczą reprezentująca obszar 8 gmin powiatu Kartuskiego oraz przewodniczącym rady wybrano Fryderyka Potoczka. Nowo powołana rada wybrała w tym dniu nowy skład zarządu GS w składzie: Władysław Kostuch prezes zarządu, Teofil Klein v-ce prezes handlu i Bronisław Czaja v-ce prezes obrotu rolnego.

W dniu 4 marca 1974 roku nowo powołany zarząd GS w Kartuzach na stanowisko głównego księgowego powołał Witolda Chlebe dotychczasowego gł. ksiągowego z GS Sierakowice. Również postanowił zorganizować w poszczególnych gminach oddziały gminnych spółdzielni pod kierownictwem dyrektorów oddziału podległych organizacyjnie zarządowi GS. Na stanowiska dyrektorów powołano: Ryszarda Cierockiego w Chmielnie, Stanisława Wójtowicza w Stężycy, Mieczysława Wożniaka w Przodkowie, Konrada Drywa w Sierakowicach, Kazimierza Markowskiego w Sianowie, Zygmunta Henniga w Somoninie, Alfonsa Rycherta w Sulęczynie i Henryka Popowskiego w Zukowie. Ponadto Zarząd GS wydzielił na wewnętrzny rozrachunek Hurtownie GS i na dyrektora powołał Zygmunta Gostkowskiego.

W dniu 11 marca 1974 roku na Zjeździe Delegatów Powiatowego Związku Gminnych Spółdzielni podjęto uchwałę , o likwidacji działalności PZGS. Uchwałą nr 3 postanowiono zbyć nieodpłatnie przedsiębiorstwo PZGS w Kartuzach, na podstawie bilansu z dnia 31 grudnia 1973 roku, na rzecz Gminnej Spółdzielni w kartuzach. Wymienioną decyzją postanowieniem sądu w Gdyni z dnia 25 marca.1974 roku wpisano do rejestru Rs. 172. Natomiast Gminna Spółdzielnia w Kartuzach i nowo powołany zarząd GS wpisano do rejestru sądowego w dniu 11 marca 1974 roku w Gdyni.

W nowej strukturze Gminna Spółdzielnia powiatu kartuskiego, swym działaniem obejmowała rozbudowaną ilość zakładów produkcyjnych oraz wydzielony na pełny wewnętrzny rozrachunek gospodarczy Zakład Zbytu i Przetwórstwa Owoców i Warzyw, w którym dyrektorem był Wiktor Elas. Dla zabezpieczenia prawidłowej działalności Rada Nadzorcza GS postanowiła zwiększyć skład zarządu GS, w lipcu 1974 roku powołała na stanowisko v-ce prezesa d-s produkcji Mariana Bartnika. Wybór członka zarządu wpisano do rej. sądowego w dniu 09-08-1974 roku.

Na terenie powiatu kartuskiego rozwinęły się plantacje truskawkowe, co sprzyjało znacznym dochodom miejscowego rolnictwa. Skupem zajmowała się Spółdzielnia Ogrodnicza, Przedsiębiorstwo Dagoma oraz Gminne Spółdzielnie na potrzeby PZGS, który zajmował się ich zbytem. Przykładowo PZGS w 1973 roku przyjął 836 ton truskawek, które przerabiał na pulpę truskawkową, na eksport, oraz kompoty. Natomiast rynki zagraniczne zaczęły ograniczać zakup pulpy truskawkowej a zamawiali bez trudności zakup truskawki mrożonej. PZGS nie miał warunków na produkcje mrożonek, również pozostali kontrahenci skupu, co spowodowało ograniczenie zbytu na eksport, oraz powodowało obniżkę ceny skupu truskawek i wielkie niezadowolenie producentów. Wyłonił się problem rentownej produkcji truskawek. W tej sytuacji jeszcze w 1973 roku zarząd PZGS postanowił pobudować nowy zakład "Zamrażalnie Owoców i Warzyw" na 4 tysiące ton zdolności produkcyjnej rocznie. w Kartuzach. Dokumentację techniczną opracowało Biuro Projektów Przemysłu Fermentacyjnego w Warszawie a generalnym projektantem był inż. Jan Kowalczyk. Generalne wykonawstwo objęło Przedsiębiorstwo budownictwa Przemysłowego w Gdyni, a kierownikiem budowy był inż. Roman Szwemiński

W 1973 roku zrealizowano nakłady inwestycyjne na zamrażalnie w kwocie 3553 tys. złotych. W dniu 1 sierpnia 1974 roku wmurowano uroczyście akt erekcyjny, a dyrektorem budowy ze strony inwestora zarząd GS powołał inż. Józefa Deja.

Nakłady inwestycyjne na zamrażalnie za 1974 rok wykonano 13-601 tys. złotych.

W 1975 roku od 1 czerwca nastąpiła reorganizacja administracji państwowej, przede wszystkim uległa likwidacja administracja powiatu. Urzędy Gmin poszerzyły swoje uprawnienia, co w stosunku do Oddziałów GS poprawiło współdziałanie. Gminna Spółdzielnia w tej sytuacji ze swojej nazwy usunęła słowa "powiatu kartuskiego". W Oddziałach GS na zebraniach wiejskich powołano Oddziałowe Rady Nadzorcze, które przez swych członków Rady Nadzorczej GS przekazywały swe uwagi i postulaty ze swego terenu działania.

W maju 1975 roku Rada Nadzorcza GS do zarządu GS z dniem 01-06-75 powołała na v-ce prezesa produkcji Wiktora Elasa a dotychczasowy Marian Bartnik objął prace jako kierownik dzierżawionej chłodni GS w Gdyni, gdzie mieszkał. Wymienioną zmiana w składzie zarządu wpisano do rej sądowego 13-06-1975 r.

Dnia 2 kwietnia 1976 roku w sali kongresowej Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie 1579 delegatów spółdzielczości zaopatrzenia i zbytu, spółdzielczości mleczarskiej oraz ogrodniczo-pszczelarskiej przyjęli jednogłośnie i uchwalili statut zjednoczonej organizacji spółdzielczości rolniczej, powołując Centralny Związek Spółdzielczości Rolniczej "Samopomoc Chłopska"

Na skutek powstałej integracji centralnych związków, na podstawie uchwały CZSR w Warszawie zostaliśmy zobowiązani w ramach branżowej integracji do przekazania zakładu przetwórstwa Owoców i Warzyw oraz zamrażalnię w budowie na rzecz Wojewódzkiej Spółdzielni Ogrodniczej w Gdańsku. W realizacji wymienionej decyzji wymieniony zakład przekazaliśmy w użytkowanie z dniem 15 maja 1976 roku.

W ramach omawianej decyzji ze Spółdzielni Mleczarskiej w Kartuzach przejęliśmy sklep nabiałowy w Kartuzach przy ul. Bielińskiego.

Na skutek państwowych zmian administracji na terenie województwa, w lipcu 1976 roku GS w Kartuzach przejęła placówki handlowe, od Gminnej Spółdzielni w Wejherowie z miejscowości Chwaszczyno, Wiczlino i Chwarzno. Wymienione miejscowości przekazano pod patronat Oddziału GS w Żukowie albowiem wymienione miejscowości zostały przydzielone do Gminy w Żukowie. Również z dniem 1 lipca 1977 roku GS w Kartuzach od Zakładu Handlu Opałem i Materiałów Budowlanych w Gdańsku przejęła skład Opału i Materiałów Budowlanych w Kartuzach przy ul. Węglowej.

W realizacji założeń modelowych Walne Zgromadzenie Gminnej Spółdzielni w Kartuzach w dniu 24 czerwca 1976 roku podjęło uchwałę nr 5 w sprawie zbycia na rzecz Wojewódzkiego Związku Gminnych Spółdzielni w Gdańsku, Zakład Hurtu GS w Kartuzach. Zakład został przekazany z dniem 1 lipca 1976 roku z całą załogą, a funkcję dyrektora nadal pełnił Zygmunt Gostkowski.

W ramach podejmowanych zmian organizacyjnych następowały dalsze decyzje kadrowe i zakładowe. Od czerwca 1975 roku w Oddziale. GS Stężyca z siedzibą w Klukowej Hucie Dyrektorem został powołany Jerzy Rapela a dotychczasowy Stanisław Wójtowicz przeszedł na v-ce dyrektora Oddziału GS w Żukowie, gdzie zaszły potrzeby na skutek wzrostu obrotów i zadań gospodarczych. W IV kwartale 1976 roku V-ce prezes produkcji Wiktor Elas został powołany na stanowisko Naczelnika Gminy w Żukowie, wskutek tego odszedł z pracy w GS w Kartuzach, co uwidoczniono w rejestrze sądowym w dniu 02-12-1976 r.

W ciągu 1977 roku nastąpiły pewne, zmiany w administracji województwa, uległa Likwidacji Urząd, i Gmina w Sianowie a obsługiwany teren został przyłączony do urzędu gminy w Kartuzach. W tej sytuacji zarząd GS w Kartuzach z dniem 1 stycznia 1978 powołał oddział GS w Kartuzach i z dniem 21 marca 1978 roku dyrektorem oddziału został powołany inż. Antoni Byczkowski. W1978 roku zaszły dalsze zmiany w zarządzie GS. V-ce prezes inż. Teofil Klein został powołany na stanowisko Naczelnika Miasta i Gminy w Kartuzach, zaś Rada Nadzorcza GS w Kartuzach uzupełniła skład zarządu GS i powołała na V-ce prezesa handlu Antoniego Sikorę a na v-ce prezesa produkcji inż. Jerzego Żurawicza Nowy zarząd wpisano do rejestru sądowego 17-11-1978r.

Z dniem 31 grudnia odszedł na emeryturę dyrektor Oddziału GS w Sierakowicach Konrad Drywa a na jego miejsce z dniem 15 lutego)przeszedł Witold Chleba, dotychczas główny księgowy GS w Kartuzach. Na stanowisko głównego księgowego zarząd GS powołał Władysławę Wróblewską, która była zastępcą gł. księgowego GS.W Klukowej Hucie Oddział Stężycy odszedł dyrektor Jerzy Ropela i od m-ca listopada 1979 roku do grudnia 1980 funkcje tą pełnił Józef Wenta z Kamienicy Szlacheckiej. W sierpniu 1979 roku dyrektor Oddziału w Chmielnie inż. Ryszard Cierocki został powołany na Naczelnika Gminy w Chmielnie a ił na jego miejsce zarząd GS powołał inż. Andrzeja Kwidzińskiego.

Dalszy rozwój działalności gospodarczej 1at siedemdziesiątych GS i PZGS w skali powiatu kartuskiego można ocenić na podstawie danych liczbowych z posiadanych mat. 'lat 1978 roku w stosunku do 1971 roku:

Jak wynika z przedstawionych danych liczbowych, lata siedemdziesiąte charakteryzowały się dalszą pomyślą realizacją zadań gospodarczych i finansowych. Według posiadanych danych za 1978 rok, w historii działalności Gminnej Spółdzielni w skali powiatu kartuskiego przekroczono dwie bariery, osiągnięto obroty w wartości ponad 2 miliardy złotych oraz zrealizowano wynik finansowy ponad 30 milionów złotych. Był to wynik dobrej pracy załóg, ale również dalszy rozwój własnej bazy technicznej. Za lata 1971 do 1978 roku włącznie, w ramach realizacji inwestycji o wartości około 163 miliony ze środków własnych oraz pomocy w formie dotacji z WZGS, Rad Gminnych oraz kredytów bankowych.

W działalności sprzedaży detalicznej w 1978 roku dysponowano 223 placówkami sprzedaży, w tym: 169 sklepów spożywczych lub przemysłowych, 29 placówek sprzedaży drobno-detalicznej, 15 składów towarów masowych, jedną składnice maszyn rolniczych oraz 9 klubów rolnika. W okresie lat siedemdziesiątych w sieci sprzedaży detalicznej oddawano nowe placówki w ramach użyczenia i remontów oraz z realizacji inwestycji. W latach 1971 1 72 uruchomiono nowe placówki sprzedaży drobno-detaliczne w Nowej Wsi, Sławkach, Wiczlinie, kiosk w Kokoszkach Sierakowicach Brodnicy Dolnej Przodkowie Żukowie oraz Klub Rolnika w Wyczechowie. W okresie. 1973 do 1974 roku pobudowani i oddano do użytku nowe pawilony z inwestycji Kokoszkach, Borczu, Chmielnie baza, Mezowie, Kożyczkowie, i Przodkowie. W 1975 roku oddano do użytku pawilon Kamienicy Królewskiej, Sulęczynie oraz mniejszy sklep w Kameli. W 1796 roku z inwestycji oddano do użytku sklep samoobsługowy typu NRD w Żukowie. W latach 1977 do 1979 pobudowano do użytki pawilony w Goręczynie. Mściszewicach i Kiełpinie.

Wg zdjęcia parterowy budynek stanowi pobudowany pawilon w Sulęczynie

W składach towarów masowych zaopatrywano przede wszystkim mieszkańców wsi w artykuły do produkcji rolnej, z posiadanych materiałów za 1978 rok przykładowo w skali powiatu kartuskiego sprzedano: 31056 ton nawozów mineralnych, 50 ton środków ochrony roślin, 23.524 ton pasz treściwych, 79.654 ton węgla kamiennego. Z materiałów budowlanych 30.590 ton cementu, sprzedano, a wytworów hutniczych za 9.462,7 tys. złotych. Wzrost sprzedamy nawozów, pasz i opału powodowało tworzenie odpowiednich baz. do sprzedaży i magazynowania, co trzeba było zrealizować w drodze nowych inwestycji. W tym zakresie oddano do użytku 4 bazy pod składowanie węgla z drogami dojazdowymi w Chmielnie, Sulęczynie, Kamienicy Szlacheckiej i Baninie, z tego 3 bazy wykonał Zakład Usług Remontowo-Budowlany PZGS. W tym roku wykonano również elektryfikacje bazy w Sulęczynie i Przodkowie, to dotyczyło 1971 roku. W 1972 roku pobudowano ogrodzenia baz w Stężycy, Kamienicy Szlacheckiej, Staniszewie, Przodkowie, Żukowie oraz wbudowano wagę wozową w Klukowej Hucie, rozbudowano plac opału w Stężycy. W latach 1973 do 1975 roku nastąpił. dalsze utwardzenie placów na bazie w Staniszewie, Sierakowicach, Przodkowie i budowa składu opału w Somoninie i Szymbarku.

Wzrost sprzedaży nawozów mineralnych wymagał również budowę odpowiednich magazynów z dojazdami. W latach 1971 do roku pobudowano magazyny nawozowe w Sulęczynie, Stężycy, Kamienicy Szlacheckiej i drugi magazyn nawozowy w 1975 roku w Sierakowicach. W 1979 roku pobudowano 40 tonową wagą wozową w Kartuzach, która obsługiwała wielkotonowe samochody.

W obrotach sprzedaży detalicznej również pracowała składnica maszyn, która przykładowo według danych za 197? rok sprzedała między innymi artykułami: 149 ciągników, 187 kopaczek konnych do ziemniaków, 139 kosiarek konnych do zbóż, 269 siewników ciągnikowych lub konnych, 22 młocarnie czyszczące, 549 silników elektrycznych itp. Wzrost obrotów składnicy oraz potrzeba magazynowania sprzętu wyłonił problem zmiany lokalizacji. Składnice przeniesiono do Kiełpina przy trasie do Somonina. W ramach inwestycji przygotowano i oddano do użytku w 1978 roku magazyn na sprzęt i maszyny oraz pomieszczenia socjalno-biurowe oraz utwardzono plac pod składowanie maszyn.

W działalności hurtowni zgodnie z uchwałą Walnego Zgromadzenia Członków, działalność z dniem 1 lipca 1976 roku została przekazana na rzecz WZGS w Gdańsku. W 1975 roku hurtownia w działalności Gminnej Spółdzielni miała obroty 396.670 tys. złotych, które w stosunku do 1971 roku stanowiły 181 % wzrostu. W strukturze sprzedaży wysoki wzrost stanowiły artykuły przemysłowe jak sprzęt gospodarstwa domowego, artykuły motoryzacyjne, radio-techniczne, meblarskie i chemiczne. Z ogólnych obrotów hurtu za 1975 rok 64,5 % stanowiły artykuły spożywcze. Na skutek wzrostu obrotów w 1974 roku rozpoczęto budowę nowego magazynu, który oddano do użytku w następnym roku z dalszym utwardzeniem dróg dojazdowych i placów manewrowych.

Rozwój zakładów żywienia zbiorowego, wzrost napływu turystów i wycieczek oraz poprawa obsługi, powodowało wysoki wzrost obrotów sprzedaży. Przykładowo w 1978 roku dysponowano w powiecie 32 zakładami, w tym 8 restauracji, 12 barów uniwersalnych z tego jeden sezonowy, 3 kawiarnie, 3 bufety, 1 stołówka i 3 punkty gastronomii sezonowej. W wyniku zaistniałych potrzeb kontynuowano dalsze inwestycje dla gastronomii. W 1974 roku oddano do użytku gospodę w przodkowie, w 1975 roku gospodę w Stężycy i pijalnie piwa w Kartuzach a w 1978 roku duży zakład gastronomiczny.

Wg zdjęcia - restauracja z barem w Żukowie

Wg zdjęcia – restauracja z barem w Stężycy

Modernizowano posiadane obiekty oraz uruchomiano sezonowe kioski i bufety. Przykładowo w 1978 roku przeprowadzono modernizacje restauracji "Jantar" w Sierakowicach, zmieniono wystrój wnętrza baru w Brodnicy Górnej, Odnowiono wnętrze zakładu, gastronomicznego w Chwaszczynie oraz odmalowano elewacje restauracji "Wiejskiej" w Szymbarku. W czasie "Jarmarku Dominikańskiego" w Gdańsku Gminna Spółdzielnia prowadziła "Gospodę pod Bocianem" przez 14 dni. Zakłady gastronomiczne G.S brały czynny udział w współzawodnictwie międzyzakładowym w konkursie Gdańskiej Rozgłośni Polskiego Radia przy udziale Redakcji Głosu Wybrzeża i Naszej Wsi. Za 1978 rok we współzawodnictwie wojewódzkim I lokatę zdobyła restauracja "Pod Kanią" Przodkowie.

Restauracja GS w Przodkowie po przebudowie w 2006r.

W tym konkursie o tytuł "Mistrzyni Ronda" nagrodę w postaci "Stylowej Warząchwi" zdobyła szefowa kuchni w restauracji "Morenka" w Sulęczynie. Natomiast w konkursie Woj. Związku Gm. Sp-ni p.t. "Srebrnej Patelni Światowida" również restauracja "Pod Kanią" w Przodkowie zajęła I miejsce a restauracja "Jejmościna w Stężycy otrzymała wyróżnienie.

W działalności skupu i kontraktacji produktów rolnych według danych za 1978.rok uzyskano nast. ilości. Na terenie powiatu skupiono w poszczególnych branżach nast. ilości:

Wartość skupu za 1978 ro uzyskano 521.786 tys. wartość skupu miał wpływ głównie skup żywca rzeźnego, najwięcej z gminy w Żukowie. Gminna Spółdzielnia zabezpieczała rolnikom zbyt na produkty rolne głównie poprzez umowy kontraktacyjne. Przykładowo w 1978 roku w powiecie zakontraktowano: 44.522 sztuk trzody mięsno słoninowej, 1591 sztuk bydła rzeźnego, 8.889 hektarów zboża konsumpcyjnego, 10.223 Ton ziemniaków jadalnych i przemysłowych. Od 1 listopada 1978 roku kontraktacje żywca rzeźnego przejęły do realizacji Państwowe Zakłady Mięsne, jako główny odbiorca i koordynator produktów mięsnych. Wzrost działalności w zakresie produkcji rolnej zachodziły dalsze potrzeby inwestycyjne i w omawianym dziesięcioleciu wykonano:

W 1971 roku wybudowano zadaszenie na skup ziemniaków w Staniszewie,

W 1972 roku zbudowano w Chmielnie magazyn zbożowy,

W 1973 roku: w ramach inwestycji oddano do użytku punkty skupu żywca w Kamienicy Szlacheckiej, w Somoninie, i Żukowie oraz w ramach remontu oddano do użytku magazyn zbożowy w Stężycy a kapitalny remont takiego magazynu w Żukowie. Po zatem w tym roku w Sierakowicach na skup ziemniaków obudowano istniejącą wiatę w Staniszewie pobudowano odrębny magazyn na skup odpadków wtórnych,

W 1974 roku z inwestycji oddano do użytku wiaty na skup ziemniaków w Kartuzach, Chmielnie i w Sulęczynie,

W 1975 roku w Przodkowie istniejącą wiatę obudowano na skup ziemniaków,

W 1978 roku w Sierakowicach punkt skupu żywca obudowano odrębnym ogrodzeniem.

W produkcji piekarniczej następował dalszy wzrost działalności w czym prowadzono 5 piekarń na terenie powiatu. Przykładowo w 1978 roku wymienione piekarnie. wyprodukowały 4.537 ton pieczywa, z tego największą ilość podano w Żukowie. W ramach inwestycji w 197& roku oddano do użytku nowoczesną piekarnie w Sierakowicach, która w ilości produkcji na nie powiatu była na drugim miejscu.

W produkcji masarniczej, według danych z 1978 roku 3 masarnie w powiecie tj. w Przodkowie, Sierakowicach, Żukowie. Masarnie w Sianowie pod koniec 1973 roku zlikwidowano, ponieważ zakład był z dzierżawy, a pozostałe zakłady dawały potrzebną produkcje. Ilość wyrobów mięsnych i mięsa n sprzedaż, w sklepach GS w 1978 roku wynosiła 761 ton.

W sprzedaży napojów gazowanych i rozlewu piwa następował coroczny dalszy wzrost potrzeb produkcji i sprzedaży. W tej działalności występowały również potrzeby inwestycyjne. W Sierakowicach w 1974 roku wybudowano i oddano do użytku nowoczesny zakład produkcji napojów i rozlewu piwa. Natomiast 27-08-1978 roku po byłym zakładzie owoców i warzyw na Wzgórzu Wolności w Kartuzach oddano do użytku nową linie technologiczna produkcji napojów i rozlewu piwa. Za 1978 rok produkcja napojów bezalkoholowych wynosiła 15.830 tys. zł.

W mieszalni pasz w Sierakowicach każdego roku wzrastała ilość produkowanych pasz treściwych w stosunku do potrzeb przykładowo za 1978 rok wyprodukowano 13694 ton. W realizacji potrzeb stopniowo ulegały poprawie zadania inwestycyjne i produkcyjne. W 1971 roku oddano do użytki komplet silosów na zapasy zboża do produkcji. W 1979 roku w całości oddano w poprzednim roku podjętą modernizację mieszalni pasz z nowo wybudowana halą produkcyjną. Wówczas uruchomiono prace zakładu na dwie zmiany co w znaczącym stopniu wpłynęło, na wzrost wydajności warunków pracy i płacy załogi.

     Wzrost działalności w handlu, w skupie i produkcji powodowało zwiększenie potrzeb usług miejscowego transportu gospodarczego dla potrzeb własnych spółdzielni oraz usług dla ludności. Wymienione potrzeby spowodowały zwiększenie stanu taboru samochodów tupu furgony i ciągników rolniczych. Na koniec 1978 roku było na stanie 61 środków i skup transportowych, w wymienionym roku zakupiono nowe 3 samochody i 2 ciągniki. Gminna Spółdzielnia realizowała również rozwój działalności usługowej dla ludności i potrzeb spółdzielni. Według danych za 1978 rok w działalności usługowej osiągnięto następujące obroty:
w młynach gospodarczych 5951 tys. zł. - w usługach przemysłowych 8.760 tys. zł, a w usługach nieprzemysłowych 8.927 tys. złotych. Łączna kwota wymienionych usług wynosiła 23638 tys. złotych, z tego 4.852 zł. stanowiły usługi t.zw. ryczałtowe, które nie były w całości wykazywane w ewidencji księgowej G.S.

Z łącznej kwoty usługi dla ludności były w 1978 roku następujące kwoty:

w młynach gospodarczych 618 tys. zł. - w usługach przemysłowych 3318 tys. zł, a w usługach nieprzemysłowych 4476 tys. złotych. Łącznie usługi dla ludności wynosiły 8412 tys. złotych. W ramach wytycznych Centralnego Związku Spółdzielni gminne spółdzielnie w 1972 roku przejęły w zagospodarowanie młyny gospodarcze z których na naszym powiecie GS zagospodarowały 2 młyny na terenie gminy Chmielna 1 w Kartuzach, 1 w Przodkowie, 2 w gminie Sulęczyna i 1 w Żukowie razem 7 obiektów. Wymienione młyny świadczyły usługi przemiału dla ludności na potrzeby piekarń GS oraz na cele handlowe szczególnie z młyna w Kartuzach i Żukowie. W 1978r. w GS nadal pozostały tylko 4 młyny. Miedzy czasie zwrócono 1 młyn w Chmielnie, 1 w Sulęczynie i 1 w Podjazdach, ponieważ były niecelowe do zagospodarowania.

W 1978 roku w ramach usług przemysłowych prowadzono 20 zakładów i 5 punktów przyjąć, miedzy różnymi tyły takie jak: 2 warsztaty ślusarsko-kowalskie, 2 eklektyczne, 3 radiowo.-wizyjne, 4 stolarskie, 1 zmechanizowanego sprzętu art. gospodarstwa domowego, 1 szklarski, 1 motoryzacyjny, 1 krawiecki, 2 masarskie i inne na przykład przy Ośrodkach Nowoczesnej Gospodyni. W usługach nieprzemysłowych od 1 stycznia 1973 roku Zakład Usług Remontowo Budowlany G.S. przekazano do Zakładu Budowlanego W.Z.G.S. w Gdańsku z siedzibą w Pruszczu Gdańskim. Reorganizacja została spowodowana potrzebami komasacji sprzętu budowlanego oraz potrzebami angażowania fachowej kadry z branży budowlanej. W G.S. zatrzymano dla własnych potrzeb ekipę remontowo-budowlaną, która wykonała dla potrzeb spółdzielni w 1978 roku usługi, w wartości 2.479 tys. złotych. Pozostałe usługi nieprzemysłowe stanowiły jeden p-kt elektroinstalacyjny, 1 murarski, mniejszego typu przy p-tach gospodarczych jak wypożyczalnie sprzętu, czyszczenie zbóż- i zaprawiania zbóż środkami ochrony roślin.

W realizacji działalności gospodarczej w latach 1971 do 1980 roku następowała dalsza poprawa sytuacji finansowej Spółdzielni w tworzeniu własnych środków obrotowych, finansowaniu inwestycji i pozostałych potrzeb pieniężnych, co uzyskiwano głównie z wzrostu wypracowanych zysków bilansowych poszczególnych lat, szczególnie po przepracowaniu zmian organizacyjnych spółdzielni powiatowej. Na przykładzie 1978 roku (wg tabeli XV ) z zysku w kwocie 31.857 tys. złotych został dokonany następujący podział. Na podatek dochodowy przekazano około 33 % oraz 1,8 % na fundusz premiowy kierownictwa, do podziału przez Walne zgromadzenie Przedstawicieli pozostało 21.026 tys. złotych, co przeznaczono na następujące cele:

- 74 % na własne fundusze Spółdzielni, z tego 50 % na fundusz inwestycyjny a 24 % na fundusz zasobowy w obrocie,

- 20 % na fundusz rozwoju spółdzielni z przydziałów Związków z tego 2-3 Centralnego Związku Spółdzielni Rolniczych i 1-3 z Wojewódzkiego Związku Spółdzielni Rolniczych.

Pozostałe 6% nadwyżki bilansowej podzielono na inne cele:

- oprocentowanie udziałów członkowskich wysokości 7%

- na cele społeczno-wychowawcze jak: Ośrodki Nowoczesnej Gospodyni na prace wśród kobiet i młodzieży, Kluby Rolnika, zespoły sportowe, Narodowy Fundusz Ochrony Zdrowia, Terenowy Komitet Pomocy Społecznej, pomoc dla szkół podopiecznych, Spółdzielni Uczniowskich, na cele kulturalno-społeczne Rady Nadzorczej G.S. pomoc emerytom pracowników G.S. na inwestycje Ośrodka Wypoczynkowego G.S. oraz organizacji świąt państwowych i spółdzielczych.

W latach 1971 do 1980 roku na nakłady inwestycyjne ogółem zaangażowano 163-134 tys. złotych. Finansowanie nakładów odbywało się przede wszystkim z własnych środków, lecz również przy pomocy z funduszy Związków tj. WZGS i CZSRU oraz z funduszu gminnego i kredytów bankowych. Poszczególne tytuły inwestycyjne wykazano przy omawianych branżach przedstawionego okresu. Z wymienionych inwestycji również były nakłady w obiektach administracyjnych. Jeszcze w 1969 roku wykupiono budynek administracyjny przy ulicy Gdańskiej do bazy G.S. w Kartuzach oraz uregulowano prawo własności przez wykup budynku przy ulicy Jeziornej 2 z placem w siedzibie Powiatowego Związku G.S. w Kartuzach. W 1973 roku przy ul. Jeziornej 2 pobudowano magazyn dla Ekipy Remontowo Budowlanej PZGS oraz Również nastąpiła potrzeba rozbudowa budynku administracyjnego przy ul. Jeziornej.

Według zdjęcia w 1971 roku było wmurowanie kamienia węgielnego na rozbudowę budynku administracyjnego PZGS, a wykonawcą tej inwestycji była ekipa budowlana PZGS w Kartuzach.

Jedną z największych inwestycji Gminnej Spółdzielni w Kartuzach była budowa zamrażalni owoców i warzyw.

W dniu 1 sierpnia 1974 roku wg wyżej podanego zdjęcia nastąpiło wmurowanie aktu erekcyjnego budowy zamrażalni. Ważność wymienionej inwestycji stanowiła troska o rozwój przemysłu rolno-spożywczego, aktywizacji produkcji rolnej, wzrost eksportu i zabezpieczenie potrzeb członków spółdzielni, w zakresie zbytu truskawek. Na zdjęciu m.in. są: Pawłowicz v-ce prezes Wojewódzkiego Związku Gminnych S-ni, Ambroży Bucholc przewodniczący Prezydium Powiatowej Rady Narodowej, Prezes Zarządu Gminnej Sp-ni Władysław Kostuch i Dyrektor budowy inż. Deja.

Każdego roku w załodze Gminnej Sp-ni i Powiatowego związku G.S. wzrastały również potrzeby pobytu na wczasach w okresie urlopu lub wypoczynku świątecznego. Powstały również możliwości organizowania/wymiany ' wczasów zagranicznych oraz organizowania szkoleń okresowych załóg.

Wobec wymienionych potrzeb wg zdjęcia wybudowano budynek z zapleczem wyżywieniowym, centralnym ogrzewaniem i odpowiednimi warunkami sanitarnymi. Oddano do użytku wymieniony ośrodek w 1980 roku w wartości 3532 tys. złotych przy częściowej pomocy środków finansowych Centralnego Związku Gminnych Spółdzielni.

Przedstawionego okresu zadania gospodarcze realizowała załoga G.S. wg danych za 1978 rok w ilości 1425 Osób w tym 1285 pracowników oraz 140 ajentów, Z ogólnej liczby zatrudnionych 731 osoby stanowiły kobiety. Średnia płaca pracownika w 1978 roku wynosiła 3589 zł. co stanowi 182 % wzrostu do 1971 roku. Wzrosło również przygotowanie zawodowe pracowników. Na koniec 1978 roku było zatrudnionych 11 pracowników z wyższym wykształceniem a dokształcało się w tym zakresie 13 osób. Z. średnim wykształceniem było 312 pracowników a 34 dokształcało się w wieczorowych szkołach średnich. Z Zasadniczym zawodowym pracowało 329 pracowników. W celu przygotowania zawodowego Gminna Spółdzielnia na koniec 1978 roku posiadała zatrudnionych 204 pracowników młodocianych jako sprzedawców, masarzy, piekarzy, kelnerów, kucharzy i niektórych usług, którzy odbywali teoretyczną naukę zawodową w Szkole Zawodowej w Kartuzach. W 1978 roku G.S miała do dyspozycji załogi 1.287 tys. złotych funduszu socjalnego. W ramach wymienionych środków finansowych pracownicy korzystali z pożyczek na budownictwo mieszkaniowe. imprezy kulturalno-oświatowe, wczasów pracowniczych, wycieczek turystyczno-krajoznawczych i z wymiennych wczasów zagranicznych. We własnym ośrodku wypoczynkowym GS w Chmielnie w 1978 roku z wczasów skorzystało 155 osób pracowników z rodzinami.

Powyższe zdjęcie z wycieczki turystyczno-krajoznawczej pracowników gminnej spółdzielni z 1978 roku gzie miedzy innymi zwiedzono Bazylikę i Kalwarię w Wambierzycach.

W działalności społeczno-samorządowej według stanu 1978 roku Spółdzielnia prowadziła 6 Ośrodków Nowoczesnej Gospodyni i 9 Klubów Rolnika. Wymienione placówki, nadal prowadziły realizacje swego programu w zakresie kultury na wsi, społecznego spędzania wolnego czasu przede wszystkim wśród młodzieży. W wymienionych placówkach oprócz częściowego, zaopatrzenia koniecznych artykułów oraz potrzebnych usług, prowadzono działalność kulturalno-oświatową i rozrywkową, podobnie jak w latach 60-tych, W Ośrodkach Nowoczesnej Gospodyni przeprowadzono 21 różnego rodzaju kursów jak: gotowania, kroju i szycia, racjonalnego żywienia, i haftu kaszubskiego - 159 pokazów i degustacji żywienia - 23 imprezy relaksowe - 57 spotkań z działaczami, specjalistami zainteresowanych zagadnień działalności - 6 zajęć z przedstawicielami "Szkoły Zdrowia" - zaś z działalności usługowej były 2 punkty krawieckie, 1 punku dziewiarski, 4 punkty napraw sprzętu artykułów gospodarstwa domowego i radio-telewizyjnych i 4 wypożyczalnie sprzętu artykułów gospodarstwa domowego oraz w okresie letnim prowadzono 5 dziecińców.    W Klubach Rolnika odbyło się 324 różnych imprez jak: spotkania z ciekawymi ludźmi prowadzących zajęcia w różnych dziedzinach działalności gospodarczej szczególnie rolniczych, kulturalnych i sportowych. Ponadto w klubach udostępniano zestawy prasy codziennej, młodzieżowej i rolniczej, ponadto prowadzono punkty sprzedaży książek i częściowe składy biblioteczne. Również tam odbywały się okresowe spotkania towarzyskie zabaw tanecznych, przede wszystkim wśród młodzieży, oraz letnie lub zimowe igrzyska sportowe. Omawiane placówki społeczno-samorządowe brały udział w różnych formach współzawodnictwa. Dla przykładu w współzawodnictwie wojewódzkim za 1978 rok I miejsce uzyskał Ośrodek Nowoczesnej Gospodyni w Staniszewie. Natomiast szczególne wyróżnienie w współzawodnictwie p.t. "Działamy samorządnie, oszczędnie i nowocześnie" uzyskała Spółdzielnia Uczniowska przy Liceum Ogólnokształcące w Kartuzach.

W działalności organów samorządu spółdzielczego po powołaniu w 1974 roku spółdzielni powiatowej, działała Rada Nadzorcza G.S. a w Gminach były Rady Oddziałowe G.S. Przykładowo w 1978 roku Rady Oddziałowe odbyły 28 posiedzeń, których tematem było szczególnie sprawy gospodarcze, ekonomiczne i społeczne z terenu ich gminy, tym sposobem inspirowały i wskazywały sposoby właściwej realizacji potrzebnych zadań gospodarczych. Ponadto przy placówkach gospodarczych działały Komitety Członkowskie, które np. w 1978 roku przeprowadziły 494 czynności kontrolnych. Rada Nadzorcza, jako organ samorządu w okresach miedzy walnymi zgromadzeniami przedstawiała członków, sprawowała nadzór nad działalnością G.S. poprzez swoje komisje branżowe i ocenach okresowych na posiedzeniach. Rada w swej działalności realizacji zadań statutowych analizowała i podejmowała uchwały przykładowo m.in. w sprawach: planów techniczno-ekonomicznych, bilansów rocznych G.S. i podziału nadwyżki, analizy wykonania zadań gospodarczych, inwestycyjnych, przyjęcia członków spółdzielni i działania w zakresie ochrony mienia. Dla oceny udziału pracy Rady Nadzorczej przedstawiam udział osób na plenarnym posiedzeniu Rady z udziałem zarządu GS w dniu 27 grudnia 1979 roku na którym byli:

mgr Fryderyk Potoczek - Przewodniczący Rady Nadzorczej

Wanda Plichta – Sekretarz Rady Nadzorczej

Antoni Grzegowski – Przewodniczący Komisji Rewizyjnej

Małgorzata Trella - członek Komisji Rewizyjnej

Bernadeta Koszałka - członek Komisji Rewizyjnej

Brunon Bigus – członek Komisji Rewizyjnej

Mieczysław Jażdżewski – Przewodniczący Komisji Handlu

Brunon Piotrowski- członek Komisji Handlu

Klemens Stalka - członek Komisji Handlu

Gerard Regliński - członek Komisji Handlu

Franciszek Ramczyk - Przewodniczący Komisji Obrotu Rolnego.

Konrad Cierocki - członek Komisji Obrotu Rolnego

Antoni Wróbel - Przewodniczący Komisji Produkcji i Transportu

Leon Gruchała - członek Komisji Produkcji i Transportu

Bronisław Cirocki – członek Komisji Produkcji i Transportu

Leon Blok - przewodniczący Komisji, Kulturalno-Społecznej.

Krystyna Wicka - przewodnicząca Sekcji Kobiet

Roman Plichta - przewodniczący Sekcji Młodzieży

Władysław Kostuch - prezes Zarządu G.S.

Antoni Sikora - V-ce prezes Handlu, Gastronomii i Usług

Bronisław Czaja - V-ce prezes Obrotu Rolnego

inż. Jerzy Żurawicz - V-ce prezes Produkcji i Transportu.

Władysława Wróblewska - Główna Księgowa

Genowefa Marszałkowska - z-ca Głównego Księgowego

Janina Kanka - przewod. Rady Zakładowej i członek Kom. Kul.

Irena Grot - sekretarz techniczny Rady i Zarządu

Genowefa Makurat - specjalista ds. organizacji.

Walne Zgromadzenie Przedstawicieli G.S. jako organ samorządu członkowskiego spółdzielni przykładowo na swym posiedzeniu w dniu 31 maja 1979 roku podjął uchwały w sprawie podziału zysku za 1978 pok. Zatwierdził kierunki dalszej działalności gospodarczej plan zadań inwestycyjnych na 1979 rok oraz program usprawnień organizacyjnych. Za 1978 rok przedstawiono zysk do podziału w kwocie 31844 tys. złotych z czego przeznaczono 32,2 % w kwocie 10245 tys. złotych na podatek dochodowy. 1,8 % w kwocie 573 tys. złotych na fundusz premiowy kierownictwa i 66% na czystą nadwyżkę do podziału w kwocie 21026 tys. złotych. Z nadwyżki do dalszego podziału przeznaczono 50% na fundusz inwestycyjny Gminnej Spółdzielni w kwocie 10.513 tys. złotych, 24 % na fundusz zasobowy Gminnej Sp-ni w kwocie 5046 tys. złotych, 20 % na fundusz rozwoju Centralnego Związku Gminnych Spółdzielni w Warszawie i Wojewódzkiego Związku Spółdzielni Rolniczych w Gdańsku w łącznej kwocie 4.205 tys. złotych oraz 6 % na inne cele społeczno-samorządowe, w kwocie 1.262.tys. złotych. Z wymienionej kwoty 6 % na cele społeczno-samorządowe z większych pozycji przeznaczono: oprocentowanie udziałów członkowskich spółdzielni 242 tys. zł.

- Ośrodki Nowoczesnej Gospodyni 100 tys. zł. - Kluby Rolnika 130 tys. zł. - fundusz budowy Ośrodka Wypoczynkowego w Chmielnie 189 tys. zł. - na cele kulturalno-oświatowe Rady Nadzorczej i Rad Oddziałowych 80 tys. zł.

- organizacje świąt państwowych i spółdzielczych 85 tys. zł. - Narodowy Fundusz Ochrony Zdrowia 63 pomoc dla emerytów G.S. 55 tys. zł. Pomoc dla szkół podopiecznych 45 tys. zł. i inne różne cele mniejszych kwot.

Na zdjęciu jest prezydium walnego zebrania przedstawicieli GS, które odbyło się w 1980 roku a oceniało działalność za 1979 rok. W prezydium są: Tadeusz Jaworski, v-ce prezes WZGS w Gdańsku Eugeniusz Jereczek, prezes zarządu GS Władysław Kostuch, Mieczysław Jażdżewski przewodniczący zebrania, Wanda Plichta sekretarz zebrania oraz Krystyna Malek dyrektor szkoły Staniszewa jako mężowie zaufania zebrania.

Bardzo istotnym zagadnieniom-w działalności samorządu spółdzielczego był XXV Kongres Międzynarodowego Związku Spółdzielczego który odbył się w dniach 2 do 5 października 1972 roku W sali Kongresowej Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. W Kongresie udział wzięło około 700 delegatów, z 65 krajów m.in. Afryki, Ameryki, Azji i Europy, gdzie również udział wzięli przedstawiciele Organizacji Narodów Zjednoczonych i innych organizacji, międzynarodowych. Głównym problemem obrad i było omówienie form pomocy spółdzielniom w poszczególnych krajach, kierując się zasadami objętych statutem Międzynarodowego Związku Spółdzielczego.

Prezes Zarządu Głównego Centrali Rolniczej Spółdzielni ustanowił, że Władysław Kostuch Prezes PZGS w Kartuzach będzie delegatem z województwa w Gdańsku na XXV kongres. Z tej okazji jestem na zdjęciu w czasie obrad i miałem okazję uzyskać pewną orientację o pracy w spółdzielniach reprezentowanych krajów.