Muzeum Kaszubskie im. Franciszka Tredera w Kartuzach prowadzi działalność statutową określoną w ustawie o muzeach z 1996 r. Realizuje swe cele poprzez pozyskiwanie, gromadzenie I przechowywanie dóbr kultury.
W dziedzinie upowszechniania kultury Muzeum prowadzi na bieżąco dokumentacje zbiorów etnograficznych i historycznych, zaś przewodnicy zapoznają turystów z kulturą kaszubską.
W roku sprawozdawczym w drodze kupna lub daru oraz penetracji terenu Muzeum pozyskało kolejne muzealia artystyczno – historyczne i etnograficzne. Otrzymaliśmy w darze sześć widokówek z terenu Pojezierza Kaszubskiego, listy dziewiętnastowieczne oraz część oczka z barci wiślanej z 1454 roku.
Poza tym Muzeum zakupiło unikatowa mapę z 1807 r. - Karte von Ost – Preussen nebst preußisch Litthauen und Westpreussen, oraz wafelnicę z 1899 roku.
W roku sprawozdawczym Muzeum odwiedziło ponad15 tys. turystów z kraju i z zagranicy.
Działalność wystawiennicza
W dniu 8 lutego 2004 r. minęła 84 rocznica powrotu Kartuz do Polski. W związku z tą uroczystością w Muzeum odbyło się spotkanie, na które przybył Zastępca Burmistrza Gminy Kartuzy Ryszard Mielewczyk, Przewodniczący Rady Miejskiej Wacław Czarnecki, przewodniczący Rady Muzeum Edmund Lemańczyk oraz inni zaproszeni goście.
Na spotkaniu tym dyrektor N. Maczulis przedstawił referat Powrót Kartuz do Polski, zaś Barbara Kąkol pracownik muzeum przypomniała sylwetkę dr. Aleksandra Majkowskiego, w związku z mijającą 10 lutego 66 rocznicą śmierci tego zasłużonego Kaszuby.
Muzeum zorganizowało spotkanie z okazji upamiętnienia dnia 10 marca 1945 r., który jest dniem wkroczenia Armii Sowieckiej do Kartuz. Na spotkaniu tym dyrektor wygłosił referat okolicznościowy Wyzwolenie, zajęcie, czy też najwyższa ofiara człowieka...,. Wśród zaproszonych gości znalazł się Burmistrz Gminy Kartuzy Mieczysław Grzegorz Gołuński, Zastępca Przewodniczącego Rady Miejskiej Jan Kiedrowski, który jest również Przewodniczącym Rady Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Kaszubskiego, Lucyna Peplińska, Rudolf Kręcki i wielu innych członków naszego Towarzystwa.
Dyrektor Muzeum Kaszubskiego Norbert Maczulis nawiązał kontakt z Wielką Kartuzją – La Grande Chartreuse we Francji. W ramach współpracy na zaproszenie Ojca Generalnego dyrektor Maczulis odwiedził Wielką Kartuzję w Saint Pierre de Chartreuse w dniach 18 – 27 maja 2004 r. Dyrektor pozyskał od kartuzów dar dla Muzeum Kaszubskiego – oryginalny, używany habit mnicha kartuskiego oraz przedmioty użytkowe z XIX w., które zostały wyeksponowane na nowej wystawie muzealnej zatytułowanej Kaszubi i Kartuzi – kompilacja dziejów. Wystawę otwarto w dniu 4 czerwca w II rocznicę potwierdzenia przez Radę Miejską w Kartuzach ustanowienia przez Kongregację Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentu w Watykanie Św. Brunona patronem miasta Kartuzy.
Działalność naukowo – oświatowa
W zakresie działalności oświatowej Muzeum nadal współpracuje ze Szkołą Podstawową nr 5 im. A. Majkowskiego, ze Szkołą Podstawową nr 2 oraz ze Szkołą Podstawową nr 1 w Kartuzach w ramach prowadzonych przez pracowników Muzeum lekcji muzealnych.
Poza tymi szkołami lekcje muzealne prowadzone są także dla różnych szkół z całej Polski, gdyż oferta edukacyjna rozsyłana jest do biur turystycznych i instytucji oświatowych.
W ramach działalności naukowej pracownik muzeum opracowywał karty katalogowe muzealiów artystyczno – historycznych i etnograficznych. Dyrektor muzeum N. Maczulis brał udział w Jury III Międzyszkolnego Konkursu Piosenki w Języku Kaszubskim oraz w pracach jury konkursu szkolnego w Egiertowie. 20 czerwca bieżącego roku odbył się II Kaszubski Festyn Budowlany, nad którym muzeum objęło patronat kulturalny. W roku sprawozdawczym Muzeum brało także udział w XIII Jarmarku Kaszubskim.
Uczniowie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Somoninie i studenci Uniwersytetu Gdańskiego oraz Akademii Wychowania Fizycznego w Gdańsku odbywają także praktyki zawodowe w Muzeum Kaszubskim i Informacji Turystycznej. Ponadto pracownicy Muzeum udzielają pomocy merytorycznej osobom piszącym prace licencjackie, magisterskie i doktorskie związane z regionem Kaszub i Kaszubami.
W roku sprawozdawczym pracownicy muzeum udzielali pomocy studentom z Uniwersytetu Warszawskiego, kierunek etnografia, przybliżając im kulturę, mowę i zwyczaje kaszubskie.
Pracownik merytoryczny Muzeum Kaszubskiego Barbara Kąkol w dniu 21 grudnia 2004 r. omówiła zwyczaje bożenarodzeniowe i noworoczne na Kaszubach dzieciom klas drugich Szkoły Podstawowej nr 8 w Gdańsku Chełmie.
W roku sprawozdawczym N. Maczulis napisał wspomnienie o dr E. Mroczkiewiczu, które zostało opublikowane w lokalnych gazetach, Dr. E. Mroczkiewicz (1902-1964) w 40 rocznicę śmierci oraz biogram Józefa Dambka, Por. Józef Dambek – komendant „Gryfa Pomorskiego” w 60 rocznicę śmierci.
Dyrektor Norbert Maczulis opracował biografię dr. Edmunda Mroczkiewicza, którą w odcinkach publikował „Głos Kaszub” i „Gazeta Kartuska”. Poza tym opracował wspomnienia wojenne Stanisława Gryniewicza ze Stalagu II B Hammerstein (Czarne).
W roku sprawozdawczym Muzeum wystosowało wniosek o nadanie jednej z ulic w Kartuzach imienia doktora Edmunda Mroczkiewicza, który nie odniósł właściwego skutku.
Muzeum przygotowało także na temat swej historii i ekspozycji materiały na stronę internetową.
Dyrektor N. Maczulis napisał pracę dyplomową w Instytucie Etnologii i Antropologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie o tytule „Święty Bruno – pierwszy kartuz - patronem miasta Kartuzy”. Dzieje i ekspozycja historyczna w Muzeum Kaszubskim im. Franciszka Tredera w Kartuzach, której wydanie drukiem zamierza wesprzeć finansowo również zakon kartuzów z La Grande Chartreuse.
Działalność wydawnicza
W roku sprawozdawczym Muzeum wydało nowe wydawnictwo Zapiski Muzealne pierwszy numer O płatku róży białej opowieść. Dyrektor Maczulis pracuje nad kolejnym numerem Kaszubskich Zeszytów Muzealnych, który poświęcony zostałby zwyczajom kaszubskim i historii miasta. Poza tym wraz z Wielką Kartuzją we Francji planuje wydanie pracy o Św. Brunonie i zakonie kartuzów.
W roku sprawozdawczym w Muzeum gościła telewizja Teletronik nagrywająca programy o zwyczajach wielkanocnych oraz odnoszących się do spaw tożsamości regionalnej. Ponadto krótkie reportaże zostały nagrane w Muzeum przez telewizję ogólnopolską.
W roku sprawozdawczym program o Muzeum nagrało Radio Gdańsk, Radio Bis, Radio Wawa, Radio Polonia oraz telewizja niemiecka MDR - Mittel Deutsche Rundfunk z Halle.
W tygodniku Newsweek ukazał się artykuł o ekspozycji muzealnej, zaś dziennikarz niemiecki opisał dzieje Muzeum Kaszubskiego w miesięczniku turystycznym Polen 2004.
W ramach współpracy partnerskiej na parkingu muzeum zostały posadzone drzewa przez delegacje Łotwy, Niemiec i Francji.
W kwestiach gospodarczych w roku sprawozdawczym w Muzeum zostały odnowione pomieszczenia biurowe oraz wykonane zostały prace poprawiające estetykę obejścia Muzeum.
W zakresie obsługi turystycznej – Informacja Turystyczna – obsługiwała turystów i mieszkańców miasta oferując bogatą ofertę wczasów na Kaszubach, promując walory turystyczne naszego regionu oraz wspierając rękodzieło twórców ludowych.
Ponadto brała udział w obchodzonych I Dniach Powiatu Kartuskiego, na których prezentowała wydawnictwa kaszubskie.
Barbara Kąkol
Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Kaszubskiego im. Franciszka Brzezińskiego w Kartuzach za rok 2004.
W roku sprawozdawczym Towarzystwo zajęło się swą działalnością statutową polegającą przede wszystkim na wspieraniu działań merytorycznych Muzeum Kaszubskiego.
Towarzystwo wsparło działalność Muzeum w zakresie organizacji uroczystości 84 rocznicy powrotu Ziemi Kartuskiej do Polski w dniu 8 lutego 1920 r. oraz 59 rocznicy wkroczenia Armii Czerwonej na Ziemią Kaszubską, która przypadła w marcu 1945 r..
Wydatną pomocą wykazali się członkowie Towarzystwa w pracach związanych z tworzeniem większej ekspozycji historycznej w Muzeum Kaszubskim, a dotyczącej zakonu kartuzów. Stanowi ona dodatkową atrakcję Muzeum Kaszubskiego i Zespołu Poklasztornego Kartuzji Kaszubskiej w Kartuzach.
Szczególnego w swym rodzaju zaszczytu, dostąpił dyrektor Muzeum Kaszubskiego Norbert Maczulis, który zaproszony został przez Ojca Generała - Przełożonego Kartuzji do odwiedzenia klasztoru La Grande Chartreuse. Tym samym dyrektor N. Maczulis jest pierwszą osobą z terenu kartuskiego, która dostąpiła zaszczytu przekroczenia bram zakonu.
Ta niecodzienna wręcz wizyta, stanowiąca pewien ewenement w dziejach zakonu i muzeum, dokonała się w maju 2004 r. i zaowocowała współpracą z zakonem kartuzów.
Pierwszym widocznym jej efektem jest wystawa w Muzeum Kaszubskim dotycząca Św. Brunona i Kaszubów oraz zagwarantowanie zapewnienia jej ustawicznej rozbudowy, w miarę zainteresowania się nią turystów krajowych i zagranicznych.
Aleksandra Lewicz
