Sw. Macéj zëmã trący, ale czasã pòdskacy.
Św. Maciej zimę traci albo ją bogaci.
Ważnym wydarzeniem obrzędowym na Kaszubach Środkowych i rozpowszechnionym we wszystkich kościołach katolickich w Polsce jest uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa zwanego popularnie Bożym Ciałem.
Rok rocznie okres Wielkiego Postu otwiera Środa Popielcowa. Czterdziestodniowy post, który poprzedza Zmartwychwstanie jest czasem rozpamiętywania męki i śmierci Jezusa. Dla Kaszubów jest też czasem na duchowe przygotowanie się do tego ważnego wydarzenia, wymagającym oczyszczenia się i odnowienia.
Jastrë czyli Wielkanoc jest najważniejszym dniem roku liturgicznego w Kościele Katolickim. To święto odprawia się co roku w niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca. Wahania czasowe w obchodach Wielkanocy wynoszą pięć tygodni: od 22 marca do 25 kwietnia. Wielkanoc i cały okres wielkanocny wraz z okresem przygotowawczym jest czasem odnawiania całego wtajemniczenia chrześcijańskiego[1].
Na të baro dlô wszëtczëch rëdosny swiãta Bòżegò Narodzeniô dlô cały ùrme kòłowych drëchów wszëtczigò belnégò , zdrowia , wiele łask òd Malinczi Bòżi Dzecine ë samy rëdotë na naszëch wanożnèch ryzach. Chcemë wiëdno pamiãtac ò tim że Wilejô to taczi dzyń w chtërnym Nowikszi ë Nowôżnèszi słowo jaczi boło ù Bòga stało so Malinczim Dzecuszka i Nôwikszą Miłotą Swiata.
Zapraszamy do eksploracji modułu Dziedzictwo Kulturowe w ramach portalu Szwajcaria-Kaszubska.pl. Poznaj Kaszuby - pozjnaj historię Kaszub!
Wspomnienia mojego dzieciństwa mają kolor słońca
i błękitu nieba odbijającego się w szmaragdowej toni jeziora.
Pachną miętą, tatarakiem i świeżo skoszoną trawą.
Smakują jak pajda swojskiego chleba z matczynych rąk.
Są bezcenne…
Franciszek Sędzicki
„Pojedzemë na Kaszubë
do Raduńscich wód
do kaszubszci Szwajcarii,
gdze rzék,jezór w bród.
Odwiedzymë Chmielno staré,
Brodnic cudny szlak,
Mirachowo,Serakojce,
z przodu jak i w spak.
Nie pominiemë Żukowa-
ksężnic naszëch twór!
Dôwniej ostojë polskoscë,
szkołë polscich cór.
Trzeba zwiedzëc i Kartuzë,
choc tam zakon ów
więcij strzegł germańscij sprawë
niż Chrystusa słów
Na Zamkowij spoczniem Górze,
gdze łabędzi chór
uratowôł z rąk zbójeccich
jedną z Mszczuja cór.
Od Wierzycë do Wieżycë-
wzgórzy stały cąg.
Tu pieśń naszą zaśpiéwomë,
jaż las zabrzmi w krąg”
(Fragment utworu „Pojedzemë na Kaszubë”
zawartego w książce Jestem Kaszubą,Warszawa 1956)
Od wieków dom symbolizował bezpieczeństwo, swobodę, ciepło rodzinne oraz przysłowiową wolność. Wciąż pozostaje symbolem dostatku, stabilizacji i wysokiej pozycji społecznej. Angielski odpowiednik tytułowego przysłowia: „ My home is my castle”[1] jeszcze dobitniej pokazuje, że własny dom jest dla nas swego rodzaju twierdzą, w której można się ukryć i gdzie nie trzeba zważać na ogólnie przyjęte w społeczeństwie normy. Rozpatrując dom wyłącznie jako budynek, wolność ta jest wyrażana m.in. poprzez wybór projektu domu, koloru elewacji czy dachówek. Niestety, coraz częściej rezultatem tych - z pozoru w pełni osobistych - wyborów jest znaczna dewastacja krajobrazu wokół, głównie pod względem wizualnym. Trudno jednak jest dyskutować z czyimś poczuciem gustu, ale czy rzeczywiście „Gusta nie podlegają krytyce?”[2]
Starokaszubski przepis na tabakę:
„Masz tu recept od tabaki i przi tim nie bile jaki
Liście dobrze pomielone, a chlondy 'trochę spalone.
Następnie włóż do donicy, odrzuć co Iiche do smicy,
w donicy kręć tabocznikiem, skarapiaj niby arszenikiem,
kichniesz niby krowa i Tabaka gotowa"